آنغوزه: گياه دارويي ارزشمند جهت كشت در ديم‌زارهاي كم بازده

Asafetida: a valuable medicinal plant for cultivation in low yielding rainfed fields

مراتع نقش بسيار مهمي در پايداري اكوسيستم‌ها، توليد علوفه دامها و تأمين بسياري از نيازهاي غذايي و دارويي دارند. محصولات فرعي مراتع از نظر اقتصادي و تأمين نيازهاي دارويي بهره برداران و بوميان هر منطقه اهميت زيادي دارند. مديريت نامطلوب مراتع و شرايط اكولوژيكي حاد از عوامل اصلي انقراض گونه هاي مهم محسوب مي‌شوند. برداشت غير علمي و غيراصولي از محصولات فرعي مراتع (كندل، آنغوزه، باريجه، سريش، ريواس و...) زمينه نابودي اين گونه‌هاي باارزش را فراهم نموده است. برداشت از مراتع و رويشگاه‌ها نيز در بسياري از موارد اقتصادي نيست بنابراين كشت زراعي محصولات ويژه با پتانسيل درآمدزايي بالا در مناطق روستايي از اهميت ويژه اي برخوردار است تا شايد بتوان با برداشت علمي و پايدار از آن‌ها ضمن حفظ و جلوگيري از نابودي گونه‌هاي مهم و با ارزش امكان كشت و توليد زراعي آن‌ها را نيز فراهم نمود. آنغوزه (Ferula assa foetida) يكي از گياهان و محصولات فرعي مهم و با ارزش مراتع كشور و بويژه خراسان است كه جزء محصولات فرعي مجاز مشروط توسط روستائيان هر ساله در قالب طرحهاي بهره برداري واگذار شده و با نظارت ادارات منابع طبيعي هر منطقه مورد بهره‌برداري قرار مي‌گيرند. صمغ حاصله از گياه از نظر داروئي، صنعتي و صادراتي اهميت فوق العاده دارد متاسفانه به دليل برداشت سنتي و غير علمي زمينه انقراض اين گونه در گذشت زمان فراهم شده است به‌طوريكه هر ساله از سطح رويشگاه اين گونه مهم كاسته مي‌شود.