تحليل و مطالعه مروري بر كاربرد روشهاي نوين در شناسايي عوامل موثر بر وقوع زمين لغزش اطراف جاده جنگلي هيركاني

Analysis and a review study on the use of modern methods in identifying factors affecting the occurrence of landslides around Hircanian forest road

بهره برداري اصولي از جنگل بايد به صورتي انجام پذيرد كه ضمن استفاده معقول و منطقي از توليدات آن بقاي جنگل و توليد مستمر آن نيز تضمين شود. شبكه جاده‌هاي جنگلي به‌ عنوان تاسيسات زيربنايي نقش اساسي در سازمان‌دهي منطقه، بهره‌برداري، حمل و نقل محصولات و خدمات و حفاظت و نگهداري از جنگل را دارند. به علت هزينه‌هاي سنگين مربوط به طراحي، احداث و نگهداري و نيز اثرات منفي بر محيط زيست و حيات وحش، از نظر اقتصادي، زيست‌محيطي و افكار عمومي جاده‌هاي جنگلي داراي حساسيت زيادي مي‌باشند. مسائل و پديده‌هاي مختلفي از تاثير جاده بر اكوسيستم جنگل وجود دارد كه يكي از مهمترين آن‌ها خصوصا در شرايط جنگل‌هاي پرباران كوهستاني شمال ايران، پديده زمين‌لغزش است. روش‌ها و تكنيك‌هاي متعددي در زمينه پهنه بندي خطر زمين‌لغزش ارائه شده‌اند. در سال‌هاي اخير، سامانه اطلاعات جغرافيايي بدليل توانايي بالاي آن در بررسي حجم زيادي از داده‌هاي مكاني، عموما بعنوان ابزار پايه تجزيه و تحليل براي مديريت مكاني و بكارگيري داده‌ها مورد استفاده واقع شده است. مدلها و روشهاي نوين مانندروش‎هاي شبكه عصبي مصنوعي، رگرسيون لجستيك، نسبت فراواني، شاخص آماري و دمپستر شفر چنين نشان دادند كه ويژگي‌هاي زمين‌شناسي، تكئونيكي، شرايط اقليمي، هيدرولوژيكي، توپوگرافي، ازعوامل موثر در دامنه هاي داراي پتانسيل لغزشي بوده و دخالت غيراصولي انسان در آن باعث وقوع و تشديد حركات توده‌اي مي‌شود. جنگل بعنوان يك اكوسيستم طبيعي جاده را يك تخريب مي‌داند و به مرور زمان قابليت خود تنظيمي جنگل در نواحي كه لغزش رخ داده يا احتمال آن بعلت اين دستخوردگي وجود دارد بسيار موثر خواهد بود.