تبييني جامعه‌شناختي از تفاوت دينداري ميان زنان و مردان مسلمان ايراني جمهوري اسلامي

در طول دهه‌هاي متمادي، يك يافتة ثابت در مطالعات جامعه‌شناسي دين اين بوده است كه در همة جوامع و كلية فرهنگ‌ها و اديان، «زنان مذهبي‌تر از مردانند». با وجود يك چنين اجماعي، تبيين اين الگوي باثبات از تفاوت جنسيتي در دينداري يك معماي علمي محسوب شده و نظريه‌هاي متعددي براي توضيح چرايي آن ارائه گرديده است. اين نظريه‌ها را مي‌توان در دامنه‌اي از تبيين‌هاي زيستي - روان‌شناختي مبتني بر ويژگي‌هاي خاص فيزيولوژيك - شخصيتي زنان و گرايشات جنسيتي در افراد گرفته تا نظريه‌هاي جامعه‌شناسانه مبتني بر تفاوت‏هاي ساختاري در زندگي زنان و مردان مانند الگوهاي فرزندپروري، مشاركت در نيروي كار و تبيين‌هاي فرهنگي مبتني بر جامعه‌پذيري نقش‌هاي جنسي و نگرش‌ها نسبت به برابري جنسيتي در نوسان دانست. در مقالة پژوهشي حاضر، تلاش مي‌شود با مروري تحليلي بر تبيين‌هاي نظري مربوط به شكاف جنسيتيِ مذهبي در ادبيات جامعه‌شناسي، استدلال‌هاي اصلي شان در قالب فرضيات تحقيق، استخراج و فرموله شوند. سپس، با مقابلة اين فرضيات با داده‌هاي حاصل از جمعيت ملّي مسلمانان ايراني در نظام جمهوري اسلامي ميزان انطباق و تناظر اين فرضيات را با شواهد تجربي مربوط به ايران مورد ارزيابي قرار دهيم.