بازطراحي مركز محالت مجاور بزرگراه هاي شهري با تاكيد بر منظر صوتي نمونه مورد مطالعه: منطقه 6 شهرداري تهران

Soundscape design of the neighborhoods adjacent to urban highwaysCase study: District 6, Tehran, Iran

افزايش پيوسته صداي ترافيك در نواحي شهري باعث افزايش مشكلات ويژه مستقيم و غيرمستقيم مؤثر بر زندگي روزمره شده و ازدياد باالي تعداد خودروها و سرعت باالي آنها باعث گسترش مشكالت در نواحي اطراف بزرگراه ها ميشود. بزرگراهها به عنوان گونه اي از مسيرهاي ارتباطي، نقشي اصلي و حياتي در سازمان حمل و نقل كلانشهرهاي معاصر دارند. منظر صوتي بزرگراه هاي شهري عالوه بر جنبه هاي ارتباطي، ميتواند با تقويت يا تضعيف كاركرد محله هاي مسكوني مجاور بزرگراه ها و به ويژه مركز محله، به عنوان فضاي تعامالت اجتماعي، روابط چهره به چهره و مكاني براي افزايش سرمايه اجتماعي، مرتبط باشد. در اين پژوهش بخشي از مركز محله )يوسف آباد(؛ منطقه 6 شهرداري تهران كه در مجاورت بزرگراه قرار دارد به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شده است. اين پژوهش در دو بخش اصلي مطالعات كتابخانه اي، اسنادي است كه در برگيرنده مطالعه تطبيقي و مرور ادبيات و مصاديق داخلي و جهاني براي تبيين شاخصهاي مناسب و تهيه چهارچوب نظري است. بخش دوم مطالعات ميداني و مشاهده مستقيم كه براي سنجش كمي منظر صوتي در محدوده مورد مطالعه )به ويژه در محدوده منتخب طراحي مركز محله(به صورت شناخت تحليلي انجام شده است. اين مطالعات شامل شناخت و تحليل محله يوسف آباد از لحاظ منظر صوتي؛ شناخت و تحليل انواع فضاهاي حركتي )خيابان ها، معابر، پياده راه ها( از لحاظ منظر صوتي؛ و شناسايي محدوده انتخاب شده به عنوان نمونه مورد مطالعه است. همچنين داده هاي كيفي از طريق مصاحبه و نقشه هاي صوتي تهيه شده است. در انتها راهكارهاي طراحي منظر صوتي براي دستيابي به آسايش و آرامش، و فراهم شدن امكان حضور افراد و برقراري تعامالت اجتماعي ارائه شده است.

ABSTRACT The continuous increase in traffic noise in urban areas has caused an increase in special direct and indirect problems affecting people s daily lives. The increase in the number of cars and their high-speed causes problems in the areas around the highways. Highways, as a type of communication routes, have a main and vital role in the transportation organization of contemporary metropolises. The sound landscape of urban highways, in addition to communication aspects, can lead to strengthening or weakening the function of residential neighborhoods adjacent to highways. Especially the neighborhood center is considered as a space for social interactions, face-to-face relationships and a place to increase social capital. In this research, a part of the neighborhood center (Yousef Abad); district 6 of Tehran Municipality, which is located near the highway, has been selected as the study sample. This research is in two main parts of library studies, documents that include comparative study and review of literature and domestic and international examples to explain appropriate indicators and prepare a theoretical framework. The second part of the field studies and direct observation, which was carried out to quantitatively measure the soundscape in the studied area (especially in the selected area of the neighborhood center design) in the form of analytical recognition. These studies include the recognition and analysis of Yousef Abad neighborhood in terms of sound landscape; Recognizing and analyzing all types of movement spaces (streets, passages, sidewalks) in terms of soundscape; and identification of the range selected as the study sample. Also, qualitative data was prepared through interviews and sound maps. At the end, soundscape design solutions are presented to achieve comfort and relaxation, and to provide the possibility of people s presence and establishing social interactions.