تحليل روابط بين تأثيرات اقتصادي، اجتماعي، و زيست محيطي ناشي از معادن روباز عميق و بزرگ‌مقياس بر جوامع اطراف و ذينفعان پروژه

Analyzing the causal relationships between the economic, social, and environmental impacts of deep and large-scale open pit mining on the surrounding communities and stakeholders.

ارزيابي آثار اقتصادي، اجتماعي، و زيست‌محيطي ناشي از پروژه‌هاي معدني يك ابزار مهم براي توسعه پايدار است. با اين حال، ارزيابي پايداري در معادن روباز عميق و بزرگ مقياس چالش‌هاي منحصر به فردي را به دليل تعداد قابل توجهي از تأثيرات زيست محيطي، اجتماعي و اقتصادي، به همراه دارد. هدف اين مطالعه، ارزيابي پايداري پروژه‌هاي معدني با استفاده از روش Fuzzy DEMATEL براي تعيين روابط متقابل علت-معلول بين فاكتورها است. پس از پياده‌سازي مدل در معدن مس سونگون در شمال غرب ايران، گروه‌هاي تأثيرگذار در سه شاخص زيست محيطي، اجتماعي و اقتصادي شناسايي شدند. گروه‌هاي تغييرات اقليمي، آب، باطله‌ها، آب‌هاي اسيدي معدن، تنوع زيستي و اكوسيستم، خاك، نرخ توليد عوامل مؤثر (علل) هستند با مقدار R به ترتيب 365/2، 068/2، 847/2، 093/2، 918/1 و 426/2. از سوي ديگر، گروه‌هاي اجتماعي از جمله اشتغال، درآمدزايي، كيفيت زندگي، اميد به زندگي، چارچوب هاي قانوني و گروه‌هاي اقتصادي از جمله عوامل اجتماعي-اقتصادي و توسعه اقتصادي عوامل تأثيرپذير هستند با مقدار C به ترتيب 692/1، 898/1، 029/2، 599/2، 673/2، 125/2، 314/2 و 114/2. اين مطالعه تجزيه و تحليل روابط علت-معلول بين فاكتورهاي تاثير در معادن روباز عميق و بزرگ مقياس را در قالب ارزيابي پايداري ارائه مي‌دهد تا روابط متقابل آنها را در پروژه‌هاي معدني روباز عميق و بزرگ مقياس ارزيابي كند.