بررسي آلودگي سه گونه لاله ايراني به بيماري زنگ

گياهان بومي يك كشور، ذخيره ژنتيكي با ارزشي مي‌باشند كه حفظ و نگهداري آن‌ها بسيار پر اهميت است. لاله يكي از گياهان بومي و با ارزش ايران مي‌باشد كه حدود 19 گونه از آن به صورت خودرو از طبيعت ايران گزارش شده است. بيماري‌هاي گياهي كه به گياهان بومي يك منطقه هجوم مي‌آورند در صورت عدم بررسي، شناسايي و كنترل ممكن است به خطري جدي براي انقراض يك گونه گياهي تبديل شوند. در بررسي رويشگاه‌هاي لاله در دو استان فارس و كرمان در بهار سال‌هاي 1394 و 1395 مشخص شد كه سه گونه بيماريزاي قارچي عامل بيماري زنگ، آلودگي به نسبت شديدي را روي سه گونه لاله بومي اين مناطق ايجاد نموده‌اند. به منظور شناسايي و بررسي بيشتر، برگ‌هاي آلوده جمع‌آوري شدند و هاگ‌ها در آزمايشگاه مورد مطالعه قرار گرفتند. مشخص شد كه گونه Tulipa systola (پارك ملي بمو - استان فارس) به قارچ Acidium tulipa آلوده بود و گونه T. biebersteiniana (آبشار مارگون - استان فارس) آلودگي بسيار شديدي را به قارچ Puccinia prostii نشان داد. در شهرستان‌هاي بافت و جيرفت استان كرمان، قارچ Puccinia sp. به شدت لاله‌هاي T. clusiana var. chrysantha را آلوده نموده بود. اين سطح بالا از آلودگي كه تنها از دو استان جنوبي كشور گزارش مي‌شود يك هشدار جدي براي توجه ويژه به وضعيت سلامت لاله‌هاي بومي ايران مي‌باشد تا با بررسي‌هاي بيشتر و انجام اقدام‌هاي ضروري از خطر نابودي احتمالي بخشي از ژرم‌پلاسم پر ارزش لاله ايراني جلوگيري شود.