بررسي تركيب‌هاي شيميايي اسانس گياه كامل، ساقه، گل و برگ گياه مروتلخ (Salvia mirzayanii Rech. F. Esfand.)

مروتلخ (Salvia mirzayanii Rech. F. Esfand.) يكي از گونه هاي دارويي تيره نعناعيان (Lamiaceae) مي باشد كه تنها در ايران به صورت خودرو رويش دارد. در پژوهش حاضر، به منظور بررسي كميّت و كيفيت تركيب-هاي شيميايي اسانس، اندام هاي مختلف (برگ، گل، ساقه و گياه كامل) مروتلخ از نظر مقدار اسانس و تنوع تركيبات شيميايي موجود در آنها مطالعه شد. اسانس نمونه ها به روش تقطير با آب استخراج و تركيبات شيميايي آنها با دستگاه گاز كروماتوگرافي (GC) و گاز كروماتوگرافي متصل به طيف سنج جرمي (GC-MS) شناسايي گرديد. عملكرد اسانس اندام هاي مختلف برگ، گل، ساقه و گياه كامل به ترتيب 3/1، 2/3، 3/1 و 2/1 درصد (حجمي به وزني) به دست آمد. در مجموع 28، 29، 28 و 40 تركيب در اسانس برگ، گل، ساقه و گياه كامل شناسايي شد كه به ترتيب 100، 96/99، 92/99 و 9/99 درصد كل تركيبات اسانس را تشكيل دادند. تركيب هاي غالب اسانس در بخش هاي مختلف آلفا ترپنيل استات و لينالول بود. تنوع شيميايي بارز اسانس اندام هاي اين گياه مي تواند براي صنايع دارويي و غذايي و همچنين به نژادگران گياهان دارويي در انتخاب هر اندام براي مصرف و اهداف اصلاحي، مورد توجه قرار گيرد.