بررسي مبحث سببيت حادثه در مسئوليت مدني در آيين دادرسي مدني

تشخيص سبب در حادثه، پيچيده ترين و فني ترين بخش حقوق مسئوليت مدني است. در وقوع يك خسارت، عوامل زيادي دخالت دارند كه فقدان هر كدام مي تواند مانع تحقق حادثه شود. با اين وصف، آيا همه اين عوامل سبب حادثه اند يا بايد انتخاب كرد؟ نفوذ تفكرات فلسفي در انديشه حقوقي موجب شد تا در يك دوره اي، نظريه برابري شرايط و اسباب به وجود آيد، اما طولي نكشيد كه اشكالات اين نظريه آشكار شد و انتقادات وارده بر آن، طيف وسيعي از ديگر نظريات را به همراه آورد كه با همه اختلافات، در يك نقطه مشترك بودند و آن «انتخاب يك يا چند عامل به عنوان سبب زيان وارد شده بود». مقصود از نگارش اين نوشته بازبيني تطبيقي نظريات گفته شده و نقش آنها در ياري دادرس در انتساب مسئوليت است. در واقع همه سوالات را نمي توان با نگرش يكساني پاسخ داد و هر كدام از نظريات در حل و فصل مرافعات بخشي از حقيقت است. از همين رو در تعيين و تشخيص مسئول، بايد از همه ديدگاه ها كمك خواست و نبايد دنبال قاعده كلي بود. نظريات مربوط به سبب نزديك، سبب متناسب و سبب مقدم در تأثير، هر كدام به فراخور شرايط مي تواند در رسيدن به عدالت قضايي، به دادرس كمك كند.