نفس و قواي آن؛ اعتدال و كمال از نگاه ابن سينا

مهمترين امري كه بشر به آن نياز دارد اين است كه بداند از رفتار و كردار و گفتار ناشايست دوري گزيند. دوري از زشتي ها و ناملايمات اخلاقي، بيگمان ميتواند جهان را دگرگون كند، روابط ميان آدميان را سالم و محيط زيست را از دستخوش متجاوزان در امان ميدارد و نيز حقوق حيوانات هم پايمال نميشود. قرآن كريم، كتابي است كه تنهاكاركرد خويش را گسترش اخلاق مي داند. به همين دليل مهم است كه در آيه هاي فراواني، آدميان را به تقوي و دوري از زشتي ها فرا ميخواند.اميرمومنان عليه السلام، خيرالامور را در رعايت و نگهداشتن نفس خود بر مدار عدالت ميداند. پرسش اصلي جستار حاضر اين است: چگونه از دريچه شناخت نفس و قواي آن، مي توان به كمال دست يافت؟ دستاوردهاي اين پژوهش عبارت اند از: يكم. حكماي زيادي در اعتدال نفس براي رهيابي به كمال و سعادت نوشته هايي دارند از جمله آنها ابن سينا است كه رستگاري و رهيابي نفس به كمال را در اين ميداند كه نفس بايد خود را بر مسير عدالت نگاه دارد و مقهور بدن نشود؛ دوم. رستگاري آدمي در اين است كه انسان نفس خويش را چنان نگهدارد كه اسير خواستههاي بدن نگردد تا بتواند تعقل خير نفس كند؛ سوم. با پيدايش هيأت استيلائيه نفس ديگر مقهور بدن نميشود و محصول اين چيرگي، اعتدال و كمال در رفتار و منش است.