مشكلات بين والدين و روابط نوجوانان: يك مطالعه كيفي

مقدمه: نوجواني مرحله اي از زندگي است كه در آن تغييرات سريع شناختي، زيستي و عصبي رخ مي دهد كه به طور قابل توجهي بر روابط و عملكرد رواني اجتماعي فرد تأثير مي گذارد. مشكلات رفتاري در نوجواني تحت تأثير روابط والدين-نوجوان و كاركردهاي خانواده است كه ممكن است منجر به اختلالات عاطفي، فيزيولوژيكي و اجتماعي شود. اين مطالعه با هدف بررسي مشكلات ارتباطي والدين ايراني در برخورد با فرزندان نوجوان 11 تا 16 ساله خود انجام شد. روش كار: اين پژوهش به روش تحليل محتواي كيفي انجام شد. يك گروه نمونه هدفمند متشكل از 30 نفر از والدين از چهار سيستم بهداشتي و درماني و چهار مشاور مدرسه از دو مدرسه دولتي و دو مدرسه خصوصي در تبريز، ايران، انتخاب شدند. دوره مطالعه از نوامبر 2018 تا ژانويه 2019 بود. داده ها از طريق مصاحبه نيمه ساختاريافته و چهره به چهره با والدين كودكان نوجوان جمع آوري شد. مصاحبه ها به صورت صوتي ضبط و به صورت دستي براي طرح تحليل محتواي كيفي رونويسي شدند يافته‌ها: پس از حذف كدهاي مشابه در فرآيند تحليل داده‌ها، 175 كد، 21 طبقه فرعي، 5 طبقه اصلي و 2 درونمايه از تجربيات والدين و مشاوران مدرسه در رابطه با مشكلات روابط نوجوانان استخراج شد. دو درونمايه اي كه از تجزيه و تحليل به دست آمد عبارتند از (1) اتمسفر خانه و (2) سبك فرزندپروري. نتيجه گيري: ادراك والدين و مشاوران از مشكلات رابطه در دو مضمون اتمسفرخانه و سبك فرزندپروري طبقه بندي شد. مشخص شد كه جوّ رواني نامناسب نوجوان در خانه و سبك تربيتي نامناسب باعث ايجاد مشكلات عديده اي بين والدين و نوجوانان مي شود. بر اساس يافته‌ها، هنگام طراحي برنامه‌هاي آموزشي مناسب براي ارتقاي سلامت نوجوانان و اجراي مداخلات مورد نياز خانواده براي پيشگيري از بروز مشكلات در بزرگسالي، بايد اين شرايط در نظر گرفته شود.