تاريخ بيهقي به مثابۀ سرمايهاي نمادين و گرانيگاهِ توسعه

نظام اقتصادي ـ اجتماعي هر كشوري بر پايۀ چهار گونه سرمايه شكل ميگيرد: سرمايۀ اقتصادي، سرمايۀ انساني، سرمايۀ اجتماعي و سرمايۀ نمادين. در چند دهۀ اخير دولتها در ايران بيشتر بر سرمايههاي اقتصادي و انساني تأكيد داشتهاند و بنيانهاي توسعۀ كشور را بر اين دو گونه سرمايه استوار ساختهاند؛ اين در حالي است كه سرمايههاي نمادين كشور به حدّي غني است كه ميتوان با يك برنامهريزي بلندمدت، از سرمايههاي نمادين موجود بهره برد و توسعۀ كشور را بر آن متّكيساخت. از جملۀ اين سرمايههاي نمادين، تاريخ بيهقي و شخصيت ابوالفضل بيهقي است. تاريخ بيهقي به عنوان يك متن چند بُعدي، يك سرمايۀ نمادين است كه در درون خود روايتهايي سرمايهساز دارد؛ اين‌ بدانمعناست كه اين روايت‌ها ميتوانند از بناها و شخصيتهاي ويژه، سرمايههاي نمادين بسازند؛ براي نمونه توصيفات تاريخ بيهقي از شخصيت بونصر مشكان، اين قابليت را دارد كه او را به‌سانِ يك سرمايۀ نمادين مطرح كند؛ به ويژه كه مقبرهاي در خراسان، روستاي مشكان، به وي منسوب است و از اين منظر ميتواند موردِ بهرهبرداري قرار گيرد. گذشته از اينها خود ابوالفضل بيهقي به عنوان پدر نثر فارسي و گزارشگر حقيقت، ميتواند يك سرمايۀ نمادين قدرتمند باشد. دراين پژوهش ميكوشيم كه سرمايههاي نمادين بالقوۀ پنهان در روايت‎هاي تاريخ بيهقي را كشف و امكان بهرهگيري از آنها را ارزيابي كنيم.