تحليل محتوايي امثال و حكمت هاي عربي تاريخ بيهقي

تاريخ بيهقي از امّهات متون ادبيات فارسي و شاهكار نثر پارسي در قرن پنجم هجري است. در اين كتاب، عبارات و شواهد عربي متعددي وجود دارد كه چاشني نثر زيباي بيهقي شده است و نشان از تسلط بالاي نويسنده بر زبان و ادبيات عربي دارد. اين شواهد و عبارات، شامل آيات قرآن، احاديث معصومين (ع) و اشعار و امثال و حكمت هاي عربي است. با توجّه به اين كه بيهقي در اثناي گزارش حوادث سعي دارد خواننده را به پند و عبرت هايي ارزشمند توجّه دهد، از امثال و حكمت هاي عربي متعددي استفاده كرده كه كلام او را رونق خاصي بخشيده است. در اين مقاله سعي شده به شيوه تحليل محتوايي مهمترين مضامين حكمي اشعار و مثل هاي عربي تاريخ بيهقي استخراج و تبيين گردد و معادل پارسي اين امثال و حكم ذكر شود. پرسش اصلي اين است كه مهمترين مضامين و محورهايي موجود در ابيات و عبارات عربي تاريخ بيهقي كدام است كه در پاسخ به طور مجمل مي توان گفت ناپايداري دنيا، ستايش دليري، قناعت، ستايش بلند همّتي، تشويق به استفاده از تجارب ديگران، عيب پوشي و دعوت به فضايل اخلاقي از مهمترين موضوعاتي است كه نويسنده از خلال اشعار و امثال عربي بر آن ها تأكيد كرده است.