تأثير جهاني‌شدن بر جذب سرمايه‌گذاري‌هاي شهري و منطقه‌اي (نمونه موردي: كلان‌شهر تبريز)

هدف از پژوهش حاضر بررسي تأثير جهاني‌شدن بر جذب سرمايه‌گذاري‌هاي مستقيم خارجي در سطح شهري و منطقه‌اي مي‌باشد. در دوره جهاني‌شدن، شهرها مركز ثقل توجهات‌ سرمايه‌گذاران و مديران شهري براي ارائه جذابيت‌هاي گوناگون در جذب سرمايه و رقابت با ديگر شهرها مي‌باشند. اما فقدان مباني نظري منسجم از چگونگي فرايند رقابت شهرها در مقياس كلان تا اقدامات شهرسازان و مديران شهري در مقياس محلي، باعث كاهش قدرت رقابتي شهرها شده است. جهاني‌شدن فرايند رو به گسترشي است كه همه عرصه‌هاي اقتصادي، اجتماعي، سياسي و فرهنگي شهرهاي جهان را دربرگرفته است. شهرها در دوره‌هاي مختلف تحت‌تأثير افكار و ايده‌هاي متعددي قرار گرفته‌اند. ايده‌هايي چون سوسياليستي، سرمايه‌داري، صنعتي، فورد صنعتي و... بالاخره مدرن، پست مدرن و پسامدرن، فرم و سبك زندگي شهري، مديريت و اقتصاد شهري را تحت‌تأثير قرار داده‌اند و امروزه جهاني‌شدن نيز باعث دگرگوني فرهنگ، اقتصاد، ارتباط جوامع و... شده است. افزايش احساس شهروند جهاني يا جهان‌وطني، جهاني‌شدن اقتصاد يا يكپارچگي اقتصادي در عصر حاضر، حاكي از تأثير جهاني‌شدن بر شهرها مي‌باشد. در اينجا اين سؤال مطرح است كه جهاني‌شدن چه تأثيري در شهرها دارد؟ به‌عبارت‌ديگر، آيا شهرها تحت‌تأثير جهاني‌شدن قرار گرفته‌اند؟ به نظر مي‌رسد در فرايند جهاني‌شدن مهم‌ترين و پيشتازترين بخش، اقتصاد بوده است. اين مسئله از آنجا ناشي مي‌شود كه روند جهاني‌شدن بيشترين تأثيرات خود را بر سرمايه‌گذاري‌ها و اقتصاد شهرهاي جهان داشته است. جهاني‌شدن به‌ويژه از بعد اقتصادي آن موجب شده نوع، شرايط و سطح زندگي روزمره انسان‌ها بخصوص ساكنان شهرها به طور اساسي متحول شود. در اين مقاله هدف بررسي تأثير جهاني‌شدن بر جذب فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري در سطح شهري و منطقه اي مي‌باشد. روش تحقيق به صورت كتابخانه‌اي، يعني مطالعه كتب، مقالات فارسي و لاتين است. لذا نخست سعي بر ارائه تحليلي بر پديده جهاني‌شدن و زمينه ها و خاستگاه‌هاي علمي آن مي باشد. سپس با توجه به آغاز تقريبي روند جهاني شدن، تعريفي از شهر و شهرنشيني در دوران مدرن و سپس عصر اطلاعات ارائه مي گردد و در نهايت نحوه تحول شهرها به سوي جهاني‌شدن و تغييرات ساختار فضايي و همچنين نقش شهر در ارائه عملكردهاي جهاني مورد بررسي قرار مي گيرد. نتايج به‌دست‌آمده در اين مقاله نشان مي‌دهد كه فعاليت‌هاي اقتصادي شهرها با جذب فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري تحت‌تأثير جهاني‌شدن قرار گرفته است در ضمن برخي جهان شهرها در اثر فرايند جهاني‌شدن به كانون جذب سرمايه‌گذاري‌ها و فعاليت‌هاي اقتصادي و حتي سياسي در جهان تبديل شده‌اند.