بررسي بازتاب اقسام بناها در ديوان شاعران

ادبيات فارسي به واسطه ارتباط با ابعاد گوناگونِ حيات آدمي، بسياري از عناصر و لوازم آن را در خود منعكس كرده است. جزء اين لوازم، اقسام بناهاست كه در همه ادوارِ ادب فارسي مصاديقي از آنها بازتاب يافته است. از جمله اين بناها كه تبلور چشمگير و بارزي در اين عرصه پيدا كرده، بناهاي ستايش شده است. اين پژوهش ضمن تقسيم‌بندي و ذكر اين نوع از بناها، در پي يافتنِ 1ـ علل توصيف 2ـ نحوه توصيف 3ـ و تحولات روي داده در بازتاب مصاديق آنها در ديوان شاعران است. اين بررسي به روش كتابخانه اي و با ابزار فيش برداري صورت گرفته است. بررسي‌هاي مبتني بر شواهد حاكيست بناهاي ستايش شده شامل سراي صاحب‌منصبان، بناهاي معنوي و بناهاي عمومي است. تمجيد اين ابنيه بر آمده از سنتِ تمجيد اسباب و متعلقات ممدوحان در ادب فارسي است. علاوه بر عامل مذكور ستايش برخي از اين ابنيه ناشي از باورها و اعتقادات است. تحولاتي نظير رايج شدن مذهب تشيع و پيدايش عصر جديد باعث شده است در بازتاب بناهاي ستايش شده، تحولاتي روي دهد. بدين معني كه ذكر و توصيف بناهاي متناسب با اين دو رويداد، نظير امامزاده‌ها و دانشگاه‌ها نيز به متون ادبي راه يافته است.