طراحي الگوي برنامۀ ‌درسي آموزش هوش مصنوعي در دورۀ ‌ابتدايي

تكنولوژي امروزه نه تنها سبك زندگي مردم را تغيير داده است، بلكه نحوۀ كار، يادگيري و تعامل را نيز تحت تاثيرقرارداده است. ظهور اصطلاح هوش‌مصنوعي يك پيشرفت تكنولوژيكي جديد است كه در توسعۀ خود به دنياي آموزش نفوذ كرده است و لازم است كودكان شيوۀ استفاده از آن را بدانند. اين پژوهش با هدف طراحي الگوي برنامۀ ‌درسي آموزش هوش ‌مصنوعي در دورۀ ‌ابتدايي و به شيوۀ سنتز پژوهي انجام شد. راهبرد سنتز پژوهي مورد استفاده در اين تحقيق از روش هفت‌ مرحله‌اي تنظيم پرسش پژوهش، مطالعۀ نظام‌مند ادبيات، انتخاب پژوهش‌هاي مناسب، استخراج اطلاعات از پژوهش‌ها، تحليل و تركيب يافتهها، كنترل كيفيت و ارائۀ يافتهها است. جامعۀ ‌آماري بخش ارائۀ‌ الگوي پژوهش شامل پژوهش‌هاي انجام شده در بازۀ زماني10 سال اخير در حوزۀ هوش ‌مصنوعي، براساس كليد واژههاي«هوش‌مصنوعي، آموزش هوش‌مصنوعي و برنامۀ ‌درسي هوش‌ مصنوعي» در موتور جستجوي گوگل ‌اسكالر و پايگاههاي علمي معتبر از جمله مگ ‌ايران، نورمگز و... جمع‌آوري گرديد كه براساس مراحل شناسايي، غربالگري، شايستگي و شامل‌شدن از ميان105 مورد شناسايي ‌شده، متن كامل 20 مورد از اين پژوهش‌ها مورد مطالعۀ كامل قرار گرفت. روش‌هاي كدگذاري باز و محوري براساس مراحل هفتگانه انجام شد. براي اطمينان از نحوۀ كدگذاري‌ها از دو ارزشياب،جهت كدگذاري مجدد يافته‌ها استفاد شد. به ‌منظور تأييد پايايي، ازفرمول ضريب كاپاي كوهن، استفاده شد كه در اين پژوهش ميزان 0/88 به دست آمد كه نشان‌دهندۀ 88 درصد توافق بين ارزشيابان در كدگذاري‌ها بود. يافته‌ها نشان داد اهداف برنامۀ ‌درسي هوش ‌مصنوعي بايد آماده‌سازي دانش‌آموزان براي آينده، توسعۀ مهارت‌هاي تفكر انتقادي، حل مسئله و سواد ديجيتال، تبديل‌شدن به كاربران مسئول و خلاق و خالق فناوري را رقم‌ بزند. محتوا بايد به چيستي، كاربرد، مباني، پروژه‌هاي عملي و مباحث ‌اخلاقي و حريم‌ خصوصي بپردازد. روش‌هاي تدريس شامل فعاليت‌هاي عملي، بازي‌هاي تعاملي، داستان‌گويي و ارائه‌هاي چندرسانه‌اي و روش‌هاي يادگيري شامل حل‌مسئله، پروژه‌هاي‌گروهي مشترك و اكتشاف ابزارها و منابع ‌آموزشي هوش ‌مصنوعي مي‌شود. ارزيابي ‌به دو صورت تكويني و جمع‌بندي امكان‌پذير است. نتايج يافته‌ها منجربه شناسايي ويژگي‌هاي عناصر برنامۀ ‌درسي هوش ‌مصنوعي به‌صورت يك الگو شد. اين الگو باتوجه به تجميع يافته‌هاي پژوهش‌هاي گذشته و تاييد اعتبار ويژگي‌هاي به‌دست‌آمده از نظر ارزشيابان، مي‌تواند مورد استفاده معلمان و برنامه‌ريزان قرار بگيرد.