نظم ژئوپلي‌نوميك نوين و ژئوپليتيك بندر چابهار

ژئوپلي‌نومي، واژه‌اي است كه در اواخر قرن بيستم، در راستاي تركيب ابعاد سرزميني، سياسي و اقتصادي قدرت جهاني ابداع شد و شكل جديدي از رقابت قدرت‌ها را شكل داد. ژئوپليتيك بنادر، از آنجا كه اين واحد‌هاي سياسي-فضايي مولفه‌هاي سه گانه اقتصاد، سرزمين و جغرافيا را تركيب مي‌كنند، بخشي از ساختار ژئوپلي‌نوميك نوين قرن بيست و يكم است كه رابطه­مندي كدهاي سرزميني را در سياست‌هاي اقتصادي و اقتصاد سياسي حفظ مي‌كنند. بندر چابهار ايران، به دليل موقعيت ويژه ژئواستراتژيك در اقيانوس هند، ‌هات اسپات ژئوپليتيكي قدرت‌هاي نوظهور، از جمله چين و هند براي رسيدن به ‌هارتلند محسوب مي‌شود. اين قدرت‌ها، هر كدام سعي دارند با هژموني بر اين بندر، قدرت رقيب را كنار بزنند. هدف مقاله حاضر بررسي نقش ژئوپليتيكي بندر چابهار در نظم ژئوپلي‌نوميك نوين جهاني است. روش جمع آوري داده‌ها در پژوهش حاضر، اسنادي و كتابخانه‌اي است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه اهميت ژئوپلي‌نوميك بندر چابهار در كنار بندر گوادر پاكستان، دو قدرت چين و هند را براي هژموني بر بنادر خطوط ساحلي اقيانوس هند سوق داده است. ايران، براي توسعه محور شرق و سواحل مكران در راستاي پيش رفتن به سمت تمدن دريايي از يك سو و قدرت بندري از سوي ديگر، بايد بندر چابهار را به عنوان كد در هم‌تينده ژئوپليتيكي و ژئوپلي‌نوميكي در كانون سياست‌هاي خارجي خود قرار دهد.