بررسي اثر متغيرهاي منتخب اقتصاد كلان بر شاخص قيمت صنايع منتخب بورس اوراق بهادار تهران: رويكرد داده‌هاي تابلويي

Investigating the effect of selected macroeconomic variables on the price index of selected industries of Tehran Stock Exchange: A Panel Data approach

بورس اوراق بهادار نقش مهمي در هدايت پس‌انداز‌ها و منابع كمياب به بخش‌هاي مولد اقتصاد ايفا مي‌كند و از اين حيث همواره مورد توجه پژوهشگران و فعالان اقتصادي بوده است. شناخت عوامل تاثيرگذار بر بازده بورس، هم براي سرمايه گذاران و هم براي سياست‌گذاران اقتصادي حائز اهميت است. مطابق نظريه‌هاي مطرح‌شده در اين حوزه، شاخص بورس از عوامل مختلف سياسي، رفتاري، اقتصادي و ... تاثير مي‌پذيرد. در راستاي شناسايي اين عوامل و نوع اثرگذاري آن‌ها بر شاخص بورس، تحقيقات متعددي در سطح بين المللي انجام‌گرفته است؛ اگرچه نتايج اين تحقيقات‌ با توجه به تنوع موقعيت جغرافيايي، زماني و فرهنگي كشورها، يكسان نبوده‌ و منجر به همپوشاني قابل اتكايي نشده است. اين نكته، ضرورت اتكا و اهتمام به انجام پژوهش‌هاي مشابه را براي بورس‌هاي داخلي بيش از پيش نمايان مي‌سازد. در تحقيق حاضر در راستاي هدف مذكور، تاثير 5 متغير مهم اقتصاد كلان از جمله نرخ تورم، نرخ ارز، نرخ رشد اقتصادي، نرخ رشد نقدينگي و نرخ بهره‌ي واقعي بر شاخص 13 مورد از صنايع منتخب بورسي با بيشترين شركت‌ فعال طي يك دوره 5 ساله از فروردين 1392 تا اسفند 1396 مورد تحقيق و بررسي قرار گرفت. تحليل‌هاي آماري با استفاده از داده‌هاي فصلي و با روش رگرسيون داده‌هاي تابلويي توسط نرم‌افزار اقتصادسنجي Eviews_10 انجام گرفت. به دليل مشاهده‌ي همبستگي بالا ميان متغيرهاي نرخ تورم و نرخ رشد نقدينگي در آزمون هم‌خطي متغيرها، متغير نرخ رشد نقدينگي از ادامه آزمون كنار گذاشته شد. در نهايت با برآورد مدل رگرسيوني تحقيق مشاهده گرديد نرخ تورم (و نرخ رشد نقدينگي) داراي تاثير مثبت و نرخ ارز و نرخ بهره‌ي واقعي داراي تاثير منفي و معني‌دار بر شاخص صنايع بورس هستند؛ در مورد نرخ رشد اقتصادي نيز اثر معني‌داري مشاهده نشد.