مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - نقش مفاهيم الگوريتم در معماري ايران

چكيده فارسي :

دانش رياضيات معماري در سه دهۀ اخير دست آوردهايي كه ناممكن به نظر مي رسيد را ممكن ساخت. طراحي الگوريتميك نقش طراحي در معماري را تغيير داد و طراحي معماري را به معماري برنامه ريزي شده تبديل ساخت و به جاي همسو نمودن معماري با مباني فرماليسم، شكل گيري آن را به سوي فرم هاي خلاقانۀ كنترل شده هدايت نمود. بررسي و تحليل كاربردي الگوريتم اين سوال را در ذهن ايجاد مي‌كند كه زمينه‌هاي برنامه‌نويسي با تمام محدوديت‌ها و امكاناتش چگونه به طرح معماري تبديل مي‌شود و الگوواره‌هاي معماري سنتي ايران چگونه مي توانند به عنوان يك مولد پايه در طراحي الگوريتمي استفاده شوند؟ براي تعميم اين اهداف به معماري معاصر ايران، مقالۀ حاضر در جستجوي لايه هاي شكل گيري مفاهيم الگوريتم در معماري گذشتۀ ايران است. هدف اصلي اين پژوهش كنكاشي بر دانش رياضيات نهفته در لايه هاي پنهان معماري ايران و انطباق آن با روش هاي كاربردي الگوريتم در معماري معاصر است. در اين پژوهش فرآيندهاي منطقي رياضي و موارد استفادۀ آن در معماري ايران و غرب مورد بررسي قرار خواهد گرفت. اين بررسي نه تنها به جنبه هاي حل مشكل اين فرآيند، همانند تسهيل در بيان استراتژي، اشاره دارد بلكه روش هايي را معرفي مي نمايد كه هدف آن ها رفع مشكل نيستند و ملاك ايجاد رابطه ميان ذهن انسان و سيستم هاي كامپيوتري است. روش تحقيق در اين پژوهش، براساس روش تحليلي و استدلال منطقي استوار است. بررسي تاريخي كاربردهاي الگوريتم در معماري، مطالعۀ تحليلي الگوريتم‌هاي مورد استفاده در معماري معاصر و امكان ايجاد طراحي معماري براساس الگوريتم، روش تحقيق مقالۀ پيش‌ رو خواهد بود. مطالعات نشان مي دهد، توسعۀ انديشه هاي خيام در قرن نهم ه. كه به استخراج و حل محاسباتي عناصر معماري منجر گرديد، در قرون وسطي در اروپا انقلابي به پا كرد و در نهايت به حل مسائل علوم مختلف از جمله معماري منجر شد. تفكرات خيام كه در قرن نهم ه./ پانزدهم م. توسط رياضي داناني همانند كاشاني به استخراج اشكال و حل محاسباتي آن-ها منجر گرديد، در اروپا پايۀ مفاهيم فراكتالي و هندسۀ نااقليدسي شد و در معماري معاصر غرب با نام هندسۀ محاسباتي و سيستم ليندن مير براي حل مسائل مربوط به اين حيطه به كار گرفته شد