عـوامل و موانع برقراري امنيــت در نهج البـلاغه

امنيت نخستين نياز حياتي انسان ها و مهم ترين شرط زندگي سالم اجتماعي است در صورت فقدان آن، ديگر نعمت هاي مادي و معنوي به خطر خواهد افتاد. متقابلاً ناامني و اضطراب از بزرگ ترين بلاهاي اجتماعي است كه گريبان گير بشر بوده است. امنيت ابعاد مختلفي اعم از فردي، اجتماعي، سياسي، فرهنگي، اقتصادي، قضايي و ... دارد. اسلام براي امنيت فردي و اجتماعي اهميت خاصي قائل است و از اين رو بسياري از تعاليم خود را بر پايه حفظ امنيت سرمايه‏ هاي وجود انسان، اعم از جان، مال، آبرو و ناموس او قرار داده است. ائمه و در راس آنها امام علي (عليه السلام) به عنوان تنها امام داراي حكومت ظاهري نيز درپي ايجاد امنيت در تمام جهات حكومت براي زندگي افراد بودند. هدف و غايت اصلي در علم حقوق، حفظ امنيت است. اسلام به عنوان يك نظام حقوقي جامع كه پاسخ گوي نيازهاي فردي و اجتماعي در همه زمان ها و مكان هاست نمي‏تواند از اين قاعده مستثنا باشد. تحقيق حاضر سعي كرده با روش توصيفي تحليلي جوانب مختلف امنيت را در نهج البلاغه بررسي، و به تعريف امنيت و نيز عوامل و موانع آن بپردازد. حاصل آنكه، بدون امنيت و آرامش نمي‏توان به زندگي دنيوي و اخروي ادامه داد؛ خداوند از اول حيات انسانى براى او، امنيت و آرامش را تأمين كرده است. عوامل ايجاد كننده امنيت در نهج البلاغه شامل ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻃّﻠﺎﻋﺎﺗﻰ ﻛﺎﺭﺁﻣﺪ، ﺗﺸﻨّﺞ زداﻳﻰ، زﻣﺎن ﺷﻨﺎﺳﻰ، پرهيز از رعب آفريني، ﻗﺎﻧﻮن ﮔﺮاﻳﻰ، ﻣﺪارا است حضرت علي (عليه السلام) موانعي براي حصول امنيت در زمان خود داشت كه به فراخور حال بيان و سعي در رفع آن ها داشته است سستي و تنبلي در دفاع ملي، حرمت شكني و گستاخي مردم نسبت به رهبر و فرمانده، يكي ديگر از موانع تحقق امنيت همگاني است همچنين ايشان زمينه ‏هايي براي امنيت از جمله شرعي‏ سازي، مشاركت مردمي، نظارت، برنامه‏ ريزي و مشورت با افراد شايسته قائل هستند.