هيدروژل ها و پتانسيل استفاده از آنها در سيستم هاي غذا - دارو

تركيبات غذا –دارو شكل تغليظ شده اي از يك عامل زيست فعال استخراج شده از مواد غذايي و فراورده هاي طبيعي (بيشتر بر پايه گياهي) بوده كه به صورت دارويي مانند قرص، كپسول، شربت و ... ارائه مي شوند. اين تركيبات داراي فوايد فيزيولوژيكي بوده و نقش حفاظتي در مقابل بيماريهاي مختلف دارند. تركيبات زيست فعال نسبت به عوامل محيطي و فرايندها، حساس بوده و استفاده از روش هاي مختلف از جمله كپسوله كردن براي پايدار سازي اين تركيبات ضروري مي باشد كه در اين ميان استفاده از هيدروژل ها يك روش مناسب محسوب مي شود. هيدروژل ها شبكه هاي پليمري با ساختارهاي سه‌ بعدي با اتصالات عرضي هستند كه قابليت جذب و نگهداري آب و يا سيالات زيستي در مقادير زياد، حتي زير فشار دارند. براي كاربردهاي غذايي از هيدروژل هايي استفاده مي شود كه بر پايه بيوپليمر مانند پروتئين-ها و پلي ساكاريدها بوده و به اشكال فيزيكي مختلفي از جمله ميكروذره، نانوذره، فيلم و ساختار پوششي ساخته مي-شوند. هيدروژل ها در فرمولاسيون هاي غذايي در توليد غذاهاي فراسودمند حاوي غذا-دارو و مكمل هاي رشد، انكپسولاسيون و رهايش هدفمند تركيبات زيست فعال و پروبيوتيك ها و همچنين در بهبود خواص رئولوژيكي، كنترل بافت محصولات غذايي و... بكار گرفته مي شوند. اخيراً هيدروژل ها به دليل تواناييشان در پوشش دهي مواد موثره، انتقال تركيبات غذا -دارو در سيستم هاي غذايي و قابليت دسترسي بيولوژيكي تركيبات بارگذاري شده، مورد توجه قرار گرفته اند.