مطالعه روند و عوامل شوري آبخوان آبرفتي دشت آذرشهر

دشت حاصلخیز آذرشهر در 55 كیلومتری جنوب غربی تبریز و شرق دریاچه ارومیه با مساحتی حدود 131 كیلومترمربع واقع شده است. این دشت، فعال از نظر كشاورزی، از میزان بارش سالانه و رواناب سطحی كمی برخوردار بوده و در نتیجه منابع آب زیرزمینی نقش اساسی در تأمین نیازهای آبی كشاورزی، شرب و مصارف خانگی و صنعتی ایفا میكند. برداشت بیش از حد از آبخوانهای آب شیرین، بویژه در سالهای اخیر، باعث نفوذ آب شور به آبخوان گردیده، بطوریكه بهرهبرداری از برخی چاهها متوقف شده است. در دو دهه اخیر با توجه به افزایش جمعیت منطقه، گسترش اراضی زیركشت و بهره برداری از چاههای پمپاژ جدید، برداشت آب از منابع محدود آب شیرین به گونهای است كه باعث تغییرات شدید كیفیت آب زیرزمینی و مهمتر از آن باعث افزایش روند شوری و املاح آب زیرزمینی و نابودی باغات و زمینهای زراعی بخش اعظمی از منطقه مذكور شده است. تداوم چنین روندی منجر به شور شدن كامل آبخوان دشت و بروز مشكلات جدی اقتصادی اجتماعی در منطقه خواهدگردید. - منشأ شوری آب زیرزمینی در مناطق مختلف دشت، متفاوت بوده و ناشی از انحلال در سفره و نهشتههای نمكی، برگشت آب های مصرفی، تبخیر از آب زیرزمینی، بالا آمدگی آب شور (Upconing) و نفوذ آب شور لایههای نیمه تراوای پهنههای نمكی انتهای دشت و ساحل دریاچه ارومیه میباشد. در این مطالعه پس از بررسی اطلاعات حاصل از بازدیدهای صحرایی و نتایج آنالیزهای شیمیایی، با استفاده از روشهای آماری در ارزیابی مشخصههای كیفی، كموگراف دشت )تغییرات متوسط هدایت الكتریكی( و نمودارهای مقایسهای كیفی بین آب دریاچه ارومیه و منابع آب زیرزمینی موجود در منطقه تهیه و تغییرات دراز مدت متوسط هدایت الكتریكی دشت و عوامل شوری منابع آب زیرزمینی منطقه آذرشهر مورد مطالعه قرار گرفته است.