مطالعه اقليمي توفان هاي گرمسيري مخاطره آميز و موثر بر سواحل جنوب شرقي ايران

مخاطرات جوی از جمله توفان های گرمسیری سبب رخداد بارش های سنگین، رعد و برق، سیل، خسارات ناشی از بادهای مخرب و چندین نوع خسارات دیگر در مناطق تحت نفوذ خود می شوند. علوم جوی تنها قادرند احتمال وقوع چنین مخاطراتی را پیش بینی و ارزیابی نموده و در قالب هشدارهای آب و هوایی، سازمان های ذی ربط را جهت مدیریت بحران ناشی از رخداد این گونه حوادث مطلع نمایند. هدف از انجام پژوهش حاضر، مطالعه اقلیمی و بازساخت مكانی توفان های گرمسیری مخاطره آمیز و مؤثر بر سواحل جنوب شرقی ایران می باشد. داده های اولیه مورد استفاده در این پژوهش، نتایج حاصل از مطالعه محقق در پژوهش دیگری است. جهت تعیین مسیر توفان های شناسایی شده از نقشه های مربوط به پیچانه های جوی، فشار تراز دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل و فرارفت تاوایی تراز ۵۰۰ میلی بار و پوشش ابر استفاده گردید. این نقشه ها كه در بازه های شش ساعته تهیه شده است با وارد نمودن موقعیت مركز پیچانه های جوی كه كمترین ارتفاع را به خود اختصاص داده بود. در محیط نرم افزار ARC Map و سپس انطباق آن با سایر نقشه ها، مسیر هر كدام از توفان های حارهای شناسایی شده گردید. نتایج این مطالعه نشان داد از نظر فراوانی مكانی تمامی توفان های شناسایی شده دریای عرب و عرض های تقریبی ۱۵ درجه شمالی را جهت تكوین و نهایتا توسعه خود به سمت سواحل جنوب و جنوب شرقی ایران را برگزیده اند و این توفان ها از نظر حركت و جابجایی عمدتا مسیر جنوب شرقی- شمال غرب را انتخاب نموده اند؛ بطوریكه ۱۵ توفان از ۳۰ توفان حارهای شناسایی شده دارای چنین ویژگی می باشند. شعاع اثرگذاری این توفان ها نوار مرزی جنوب شرق كشور را به شدت مورد تهاجم قرار داده و در سوپر سیكلونهایی مثل گونو خسارات جبران ناپذیری را به این مناطق وارد نموده اند.