دولت سرمايه گذار اجتماعي در ايران: مقايسه تطبيقي استراتژي ليسبون اتحاديه اروپا و سياست هاي رفاهي دولت جمهوري اسلامي ايران

نسل سوم دولت های رفاه با قدرت گرفتن بیل كلینتون در آمریكا و تونی بلر در بریتانیا به پارادایم فكری غالب در ادبیات حوزه سیاستگذاری اجتماعی تبدیل گردید. اثرگذاری این چارچوب فكری به شكلی بود كه اتحادیه اروپا در افق 2020 خود در قالب استراتژ5 لیسبون، دستیابی به یك جامعه رفاه مثبت همراه با مبارزه با طرد اجتماعی و حركت به سوی ادغام اجتماعی را مطرح نمود. از سوی دیگر، كشوری درحال توسعه همچون ایران، بدون طی كردن تجارب تاریخی كشورهای توسعه یافته و فارغ از گذراندن نسل اول و دوم الگوهای رفاهی، تلاش داشته است تا به مانند كشورهای توسعه یافته، به سمت ا ین تجربه جدید حركت نماید. رشد ادبیات توانمندسازی در برنامه چهارم و پنجم توسعه از این منظر قابل تبیین است. در این مقاله سعی شده است تا با رویكردی مقایسه ای و تطبیقی به بررسی تفاوت های رخداده در استراتژی لیسبون اتحادیه اروپا و برنامه چهارم و پنجم توسعه پرداخته شود. از این رو بررسی سیر تطور مفهومی دولت سرمایهگذار اجتماعی در مطالعات جامعهشناختی و كاربرد آن در حوزه سیاست های اجتماعی در دستور كار این مقاله قرار دارد. به نظر می رسد كه طرح دولت سرمایهگذار اجتماعی در اتحادیه اروپا، ضمن افزایش میزان اشتغال و رشد اقتصادی در حل معضل اصلی این اتحادیه یعنی مبارزه با اقشار در معرض خطر فقر و طرد اجتماعی ناموفق بوده است. بر خلاف این موضوع، تجربه حركت به سمت دولت سرمایه گذار اجتماعی در ایران، با وجود دستآوردهایی در زمینه مبارزه با فقر، همچنان در پیشبرد امر توسعه اقتصادی كش ور با مصائبی مواجه است. به نظر میرسد سایر مولفه های اثرگذار همچون تحریم های اقتصادی و رشد بیش از حد قیمت نقت در چند سال اخیر، كار را برای مقایسه جایگاه دولت سرمایه گذار اجتماعی در وضعیت رفاهی اتحادیه اروپا و ایران دچار مشكل كرده است. كلیدواژه‌ها: دولت سرمایهگذار اجتماعی، استراتژی لیسبون، قانون برنامه چهارم و پنجم توسعه