استفاده از GIS و HEC-HMS در تعيين مناطق مولد سيل و اولويت بندي پتانسيل سيل خيزي ( مطالعه موردي: حوضه آبخيز شرق دامغان )

تعیین مناطق مولد سیل و اولویت بندی زیر حوضه ها از نظر سیل خیزی در مدیریت حوضه های آبخیز بزرك نقش مهمی را ایفا می كند. در این تحقیق با تلفیق GIS و مدل هیدرولوژیكی Hec-Hms شدت سیل خیزی یا به عبارتی میزان مشاركت زیر حوضه ها در سیل خروجی كل حوضه تعیین گردید. برای این منظور، با استفاده از روش واكنش سیل واحد در محیط مدل Hec-Hms زیر حوضه های حوضه آبخیز شرق دامغان از نظر سیل خیزی اولویت بندی شدند. عوامل روندیابی آبراهه ها و موقعیت مكانی زیرحوضه ها در سیلاب خروجی حوضه تأثیر گدارند، از اینرو برای اجرای برنامه های كنترل سیلاب در بالا دست حوضه های آبخیز بزرگ باید نحوه تأثیر زیرحوضه ها را بر سیلاب حوضه بررسی كرد و با توجه به سهم آنها در سیل خروجی آنها را اولویت بندی كرد. در این پژوهش از روش شبیه سازی هیدرولوژیكی توسط نرم افزار Hec-hms برای بازسازی مدل حوضه و بررسی و روندیابی هیدروگراف های سیل در آن و برای تعیین سهم مشاركت هر یك از زیر حوضه ها در دبی محل مورد نظر هیدروگراف سیل خروجی با مشاركت كلیه زیر حوضه ها در این مطالعه موردی محاسبه شد. سپس با استفاده از روش SSSE1 با حذف متوالی و یك به یك زیرحوضه ها از فرایند روندیابی داخل حوضه ، میزان مشاركت هر یك از آنها در دبی اوج خروجی حوضه بدست آمد. برای این كار در هر بار اجرای مدل ، هیدروگراف یكی از واحدهای هدرولوژیك از روندیابی داخل حوضه حذف و دبی خروجی حوضه بدون در نظرگرفتن آن واحد، شبیه سازی شد. بدین طریق پس از اتمام روندیابی هر یك از واحدهای هیدرولوژیك میزان تاثیر آنها در كاهش دبی خروجی حوضه بدست آمد. نتایج نشان می دهد كه زیرحوضه های A3 و A4 بیشترین تأثیر را بر سیل خروجی حوضه دارند.