شناخت حكمت هنر اسلامي، ضامن فهم و بقاي آن…

حكمت هنر اسلامی تركیبی نسبتا پركاربرد و در عین حال مبهم است كه هنوز معناي روشنی از آن در دست نیست. و همین امر ضرورت توجه به مبانی نظري و فلسفی این عنوان را به ما گوشزد می كند. در این مقاله سعی می شود از این منظر نگاهی به این عنوان افكنده شود. در واقع حكمت مفهومی است كه در گذشته بسیار در ادبیات فكري كاربرد داشته اما در نظام مدرنیته به مفاهیم مختلفی تقسیم شده است. آنچه با مطالعه متون اسلامی حاصل می گردد، گویاي این است كه علم و معرفت شرط لازم براي هر حكمتی است اما شرط كافی نیست. به تعبیري دیگر، وحدت شخصیت و هویت و جمع میان بخش نظري و عملی زندگی می باشد. هنر اسلامی نیز كه آیینه تمام نماي جهان بینی اسلامی و همچنین فرهنگ و تمدن اسلامی است، داراي مبانی نظري و معنوي و اخلاقی مهمی است كه می توان با بحث و بررسی به آنها پی برد. هنر نه تنها براي هنر كه براي تعالی هم صورت می گیرد و علاوه بر آن صرف داشتن موضوع دینی براي دینی بودن هنر كافی نیست. در این میان حكمت هنر دینی و حكمت هنر اسلامی راه براي فهم و درك جهان قدیم و حكمت آن باز می نماید. از این منظر مقاله حاضر به شناخت ماهیت حكمت اسلامی مبتنی بر آموزه هاي قرآن مجید به عنوان نظام معرفتی حاكم بر هنر اسلامی می پردازد و رابطه حاصل این شناخت را در ارتباط با معماري مورد بازشناسایی قرار می دهد. تا دري به زوایاي تاریك حكمتی گشوده گردد كه تاریخ معنوي و فكري جهان بر همگان اثبات كرده نه تنها بر مسلمانان كه بر غیرمسلمانان هم تأثیر خود را گذاشته است.