تغييرات مقادير حدي بارش و تأثيرات آن در برنامه ريزي و مديريت منابع آب كشور

نوسانات زياد در بارشهاي منطقهاي و افزايش فراواني رويدادهاي حدي مرتبط با آن مانند سيل و فراواني وقوع سيل ،UNEP خشكسالي از جمله نتايج گرمايش جهاني ميباشند. بر طبق گزارش اخير 1 و ديگر شرايط حدي اقليمي هر ساله دو برابر ميشود و خسارات ناشي از آن در سطح جهان ساليانه ١٥٠ ميليون دلار افزايش مييابد. اين اثرات باعث بروز تغييرات اساسي اجتماعي و زيست محيطي ميگردد. مطالعات نوسانات بارش و تأثيرات مقادير حدي از جمله تأثيرات برف، تگرگ و بارشهاي سنگين، در برنامهريزيها و سياستگذاريهاي بخش كشاورزي و مديريت منابع آب كشور اهميت بسياري دارد، از اينرو سايركشورها تحقيقات وسيعي را در رابطه با مطالعه نوسانات ماهانه و سالانه و بررسي تغييرات مقادير حدي آغاز نمودهاند. بررسي نوسانات ماهانه و سالانه كم و بيش در كشور ايران انجام شده است، لكن بررسيهاي ملي و منطقهاي مقاديرحدي بارش با استناد به تعاريف جديد آن هنوز بطور كامل صورت نپذيرفته است كه در اين مقاله سعي گرديده با تعريف مقادير حدي بارش برطبق اسناد اخير جوامع بينالمللي و معرفي شاخصهاي حدي مناسب براي بارش و همچنين بررسي تغييرات آن در چند ايستگاه موردي از جمله شيراز مرحلهاي نوين در اين راه در كشور آغاز گردد. شاخصهاي حدي بارش از جمله تعداد روزهاي خشك متوالي، روزهائي با بارش بيش از ١٠ ميليمتر، ١٩٥١ در تعدادي ايستگاه بطور - شدت روزانه، بيشترين بارش پنج روزه و … در دوره آماري ٢٠٠٢ نمونه ارائه شدهاند. شايان ذكر است تغييرات مقادير حدي كار بيشتري را نسبت به مقادير ميانگين ميطلبد زيرا در چنين بررسيهايي بايد مشاهدات روزانه مناسبي در دسترس باشند. يكي از نتايجي كه از تحليل بارشهاي حدي در ايستگاهها مورد انتظار است تعيين ميزان افزايش بارشهاي سنگين و حدي روزانه در طي اين دوره و همچنين محاسبه نسبت جمع بارشهاي حاصل از رخداد بارشهاي سنگين به رخدادهاي ملايم بوده است. همچنين سعي گرديده است ضمن ارائه نتايج براي چند ايستگاه ضرورت لحاظ كردن احتمالي اين مقادير در برنامهريزي و مديريت منابع آب كشور شرح داده شود