برآورد باران موثر با استفاده از سيستم استنتاج تطبيقي عصبي فازي - (ANFIS)

بارش اساسیترین عنصر اقلیمی است كه در حدود سراسر كره خاكی را تحت تأثیر خود قرار میدهد. در استان آذربایجانشرقی كه بارش سالانه آن نسبت به متوسط بارش جهانی بسیار كمتر است و قسمت عمده آب استحصالی آن در بخش كشاورزی به مصرف میرسد، بهتر است علاوه بر استفاده از سیستمهای آبیاری نوین، در برآورد نیاز آبی گیاه نیز تجدید نظر شود تا با توجه به بحران در زمینه آب بتوان آن را بهینه مصرف نمود. یكی از مواردی كه با برآورد دقیقتر آن میتوان به مصرف بهینه آب در كشاورزی كمك نمود باران موثر است. بخشی از بارش كه در طی دوره رشد یك گیاه دریافت شده و برای تولید محصول مورد استفاده قرار میگیرد به نام باران موثر شناخته میشود. در این تحقیق چهار ایستگاه بناب، بستان آباد، كلیبر و مراغه به عنوان نمونه شهرهایی از استان آذربایجانشرقی انتخاب و با استفاده از روش SCS ، باران موثر ماهانه آن برای دوره آماری 5 تا 11 ساله محاسبه شد. از قابلیت مدلسازی سیستم استنتاج تطبیقی عصبی فازی ) - ANFIS (، برای برآورد باران موثر در ایستگاههای مورد مطالعه استفاده شد. به منظور ارزیابی كارایی مدل، نتایج روش SCS در ایستگاهها با نتایج مدل مورد مطالعه مقایسه شدند. بدین منظور از معیار ضریب تبیین ) R2 ( و جذر میانگین مربعات خطا ) RMSE ( و متوسط خطای سوءگیری ( MBE ( استفاده گردید. نتایج نشان داد كه مدل از دقت خوبی برای برآورد باران مؤثر برخوردار بوده و خطای مدل در حد ناچیز است. ضمناً مدل توانایی برآورد باران مؤثر را از روی بارش بطور مستقیم دارد.