نقد درون پارادايمي نوگرايي ديني در فلسفه سياسي رضاداوري اردكاني

در حوزه اندیشه سیاسی دینی معاصر می توان به سه پارادایم سنت گرایی، تجدد گرایی و نوگرایی (اصلاح گرایی) اشاره كرد كه اختلاف آنها در كیفیت توجه به مواجهه سنت- تجدد بوده است. نوگرایی دینی مبتنی بر گزاره هایی چون خوانش درون متنی دین، لزوم حفظ بنیادهای سنت و در عین حال اصلاح آن، تطبیق عناصر سنت با مقتضیات تجدد، تقدم معرفت شناختی وجود بر موجود و باور به امكان تفكیك دستاوردهای تكنیكی تجدد از مؤلفه های فرهنگی و ارزشی آن است. رضا داوری به سبب ضرورت فلسفی به ویژه تحت تأثیر فارابی، بخش مهمی از تلاش فكری خود را در حوزه فلسفه سیاسی و در چارچوب پارادایم نوگرایی صرف نموده است. هدف مقاله حاضر سنجش نسبت مؤلفه های اندیشه داوری و پارادایم ن وگرایی دینی است. لذا با بررسی متون و با بهره از روش هرمنوتیك مت- زمینه محور، این فرضیه با آزمون گذارده می شود كه رضا داوری در عین حال كه در چارچوب نوگرایی دینی به تدوین گزاره های اصلی خود همت گمارده ولی با چرخشی درون پارادایمی، به مثابه ناقد این پارادایم ظاهر شده است. این فرض مبتنی بر چند نكته اساسی است: از جمله اینكه داوری تأكید دارد «طرح مسئله» و شیوه توجه به شكاف هستی شناختی میان سنت و تجدد از بنیان دارای نقایصی است. وی این نكته را نمی پذیرد كه می توان عناصری از تجدد را از آن جدا نمود. در عین حال با ایضاح اساس سكولار تجدد، خواست هم زمان نوگرایان مبنی بر حفظ سنت دینی و بهره مندی از عناصر دلخواه مدرن را به محك آزمونی دشوار می گذارد.