مشكلات روش شناختي نظريه مدرنيزاسيون درايران

در این مقاله سعی می­شود علل ناكامی نوسازی غربی در توسعه ایران نشان داده شود. در این راستا از نظریه جامعه شناسی تاریخی به عنوان یك روش انتقادی برای نشان دادن نقاط ضعف نظریه نوسازی استفاده شده است؛ و برای تجربی و عملیاتی­تر نشان دادن این امر، اقدامات نوسازی ایران از سال 1332 تا 1357 بررسی شده است. در پایان سعی گردیده كه الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت را به عنوان یكی از سطوح تحلیل ایرانی و اسلامی كه درونزاد كشور ایران است؛ جایگزین گردد. بر این اساس سئوالی كه می­توان مطرح نمود این است كه؛ علت عدم موفقیت پروژه نوسازی در ایجاد یك جامعه باثبات در ایران بین سال­های 1332 تا 1357 چیست؟ فرضیه ای كه در این رابطه می­توان ارائه كرد چنین است: با توجه به نظریه جامعه شناسی تاریخی علت ناكامی و بن بست در پروژه نوسازیِ ایران طی سال­های 1332 تا 1357 در توهمات شناختی نظریه نوسازی می­باشد. در واقع نظریه نوسازی دارای یكسری مشكلات روش شناختی است كه نمی­تواند در كشوری چون ایران اجرایی گردد و در اینجا سعی می­شود این مشكلات برجسته شود. نتایج حاصل از این تحقیق حاكی از آن است كه به علت غیرتاریخی و غیر اجتماعی بودن نظریه نوسازی در ایران و همچنین به علت مشكلات روش شناختی نظریه نوسازی؛ این امر در ایران با مشكل مواجه شد و بایستی از یك الگوی بومی و درونزاد برای رسیدن به پیشرفت استفاده كرد كه در نهایت الگوی ایرانی و اسلامی پیشنهاد می­گردد.