تحليل قابليتهاي استانهاي مرزي ايران درتوسعه همكاري هاي بين مرزي باكشورهاي همسايه وجهان اسلام

كشور ایران با هشت هزار كیلومتر خط مرزي از كشورهاي داراي مرز طولانی در جهان محسوب می شود. از آنجائی كه از بین 53 كشور جهان اسلام 15 كشور با ایران مرز مشترك دارند از یك سو، و داشتن 16 استان مرزي در ایران با قابلیتهاي فرهنگی، جغرافیایی، اقتصادي و... از سوئی دیگر می تواند در تقویت همگرایی و توسعه كشورهاي منطقه و جهان اسلام مفید واقع گردد. در همین راستا این مقاله تلاش می كند قابلیتهاي توسعه استانهاي مرزي كشور را در تقویت همكاري هاي بین مرزي با كشورهاي منطقه و جهان اسلام مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهند. روش پژوهش "توصیفی- تحلیلی" است و از مدل هاي كمی و نرم افزارهاي رایانه اي استفاده شده است. برابر بررسی هاي صورت گرفته حدود 49 درصد جمعیت كشور در استان هاي مرزي سكنی گزیده اند، كه این امر نقش مناطق مرزي را در توسعه ملی می رساند. یافته هاي تحقیق نشان می دهد در شاخص هاي اقتصادي میانگین توسعه استان هاي مرزي 2 درصد كمتر از استان هاي غیرمرزي است. این رقم در شاخص هاي فرهنگی و اجتماعی حدود 46 درصد، شاخص هاي ورزشی و تفریحی حدود 4 درصد و در شاخص هاي زیربنایی حدود 65 درصد نسبت به استان هاي غیرمرزي محروم هستند. بنابراین استانهاي مرزي با وجود داشتن فرصت هاي اقتصادي (بازارچه هاي مرزي) و موقعیت ترانزیتی و ارتباطی كمتر مورد توجه قرار گرفته است. این شرایط الگوي توسعه مركز و پیرامون را به وجود آورده است. همان طوري كه امروزه تعادل هاي منطقه اي و توسعه همكاري هاي بین مرزي نقش اساسی در توسعه ملی هر كشوري را دارد، بنابراین توسعه و گسترش امكانات و منابع در استان هاي مرزي می تواند نقش اساسی در تقویت همكاري هاي بین مرزي با كشورهاي همسایه و جهان اسلام داشته باشد و هم می تواند آهنگ توسعه را در سطح ملی تسریع كند.