تبلور كمال در منطق الطير عطار با نگاهي بر ابعاد روان شناختي آن

مثنوی منطق الطیر عطار یكی از مشهورترین آثار عرفانی در ادبیات جهان است. این مثنوی شرح و توصیف سفری روحانی از زبان مرغان است. در این پژوهش دربارهٔ نمودهای كمال و خود شكوفایی در منطق الطیر عطار سخن رفته است و نیز دربارهٔ چگونگی سیر و سلوك این مراحل و تطبیق آن با الگوهای شخصیت سالم از دیدگاه روانشناسان بحث شده است. در رویكرد عطار، به مراحل كمال تحت عنوان «هفت شهر» اشاره شده است. از این جهت؛ یعنی مرحله ای بودن كمال، مشابهتی بین عطار و دیگر روانشناسان از جمله یونگ به چشم می خورد. برعكس، در پاره ای از موارد از جمله انتخاب پیر و راهبر كه عطار بدان معتقد است و شرط ضروری طی این راه میداند بسیاری از روانشناسان، از جمله فرانكل با این نظر مخالفند، چرا كه فرانكل معتقد است كه هرگز شخص نمی تواند برای شخص دیگر به عنوان الگوی عمل قرار گیرد و یا نهایت كمال در دیدگاه عطار غرق شدن در دیگری و فنای محض است ولیكن در قلمرو روانشناسی چنین غرق شدن و فنایی وجود ندارد و نهایت كمال، فهم تمامیت وجود خود است. از نظر عطار عشق تنها وسیله ای است كه آدمی را به كمال می رساند و سرانجام سیر و سلوك الی الله كه آخرین منزل آن فنای در حق است در نظر عطار نهایت كمال آدمی می تواند باشد.