قصيده ي حرز الحجاز خاقاني روايتي ، هنري - تاريخي از سبز پوشي كعبه است

قصیده ی حرز الحجاز كه سفرنامه ای منظوم از دومین حج خاقانی است، بر سبز پوشی كعبه كه مقارن با آغاز خلافت ناصر خلیفه ی عباسی است تأكید دارد. منابعی چون عقدالتمین و اخبار مكه نیز این نكته را تأیید می كنند، شارحان این قصیده، در رویارویی با این مفهوم سه رویكرد متفاوت دارند: ۱- گروهی در شرح ابیاتی كه مرتبط با این معناست اساساً دچار اشتباه شده اند ۲- پاره ای دیگر از صاحب نظران در صخت سبزپوشی كعبه تردید كرده اند و آن را گونه ای خیال شاعرانه پنداشته اند. ۳- اندكی نیز سبزپوشی كعبه را تأیید می كنند اما اهتمامی به دقایق آن ندارند. مضمون اصلی این سروده، همانندی رنگ پرده ی كعبه با آسمان است كه در بخش تشبیب و پیكره ی قصیده تكرار شده است. این مقاله برای اثبات موضوع، نخست به ساختار قصیده می پردازد، سپس با استناد به تاریخ مكتوب عرب، دومین حج خاقانی را همزمان با این رویداد مهم میداند. داعیه ی نگارندگان در این پژوهش این است كه این قصیده را باید مكمل منابعی دانست كه بر سبز پوشی كعبه دلالت دارند.