نمود مفاهيم عرفاني بويژه (( عشق )) در اشعار ميهائيل امينسكو و حافظ

در راستای ادبیات تطبیقی، پرداختن به نماد و مفاهیم عرفانی در روند پدید آمدن آثار ادبی ملتهای مختلف، گامی در جهت شناساندن فرهنگهای مختلف و نشان دادن پیوندهای اندیشگی و فرهنگی می تواند باشد؛ بویژه همسانی های عرفان مسیحیت و عرفان اسلامی در پیوند با عشق، به عنوان «تنها وسیله رسیدن به خداوند»، میتوان در اشعار شاعران ملتهای مختلف باز یافت. اشعار میهائیل امینسكو، شاعر ملی رومانیایی و حافظ كه هردو از پیروان مكتب عشق بودند-از دیدگاه نمادپردازی زمینه مناسبی برای تحقیق و بررسی است. در جستار حاضر این موارد مورد نظر بوده است: ۱- امینسكو نیز مانند حافظ كه بن مایه های اساطیری و عرفانی ایران را در اشعار خود به كارگرفته است - با پشتوانه های فرهنگی كشور و مذهب خود آشنا بوده، آنها را به طور نمادین در اشعار خود به كاربرده است. برای مثال، شعر «هیپریون» او نمادی از باورهای ملت رومانی بوده، در بردارندهٔ باوری اسطورهای است. گرچه امینسكو شاعری رمانتیك است، در اشعار وی به كاربردهایی از گونه كاربردهای مجازی، بویژه نمادین میتوان برخورد. همان گونه كه در شعر حافظ «آینه» نماد دل است، در یكی از شعرهای امینسكو نیز، آئینه كه نور ستاره شب در آن میتابد، از راه تفسیر نمادها، استعاره از دل است و نمادهای دیگری كه در این شعر موجود است، قابل توجه هستند. ۲- در شعر امینسكو نیز مانند حافظ گونه های بنیاد و درونمایهٔ بسیاری از شعرهای وی است. همان گونه كه حافظ جای جای از عشق حقیقی و عشق زمینی سخن میگوید، امینسكو نیز از راه داستانهای تمثیلی ویا اشعار نمادی، به این دو نوع عشق می پردازد. برای مثال، دو نوع عشق حقیقی و مجازی را در روند عشق «كاتلینا» در شعر «ستاره شب» وی می توان باز یافت. از آنجایی كه امینسكو در بسیاری از شعرهایش، شاعر پیرو سبك رمانتیك است، عشق و طبیعت و عناصر آن از درونمایه های بنیادین اشعار وی به شمار میرود. گاهی سبك شعر امینسكو به رمز و نمادینگی گرایش پیدا می كند و تحولی شگرف را می توان در اندیشه های وی باز یافت. به طور كلی، از لحاظ درونمایهٔ نمادها و روند عشق در اشعار حافظ و امینسكو به همسانی های بنیادینی می توان دست یافت.