برآورد تقاضاي لبنيات در دهك هاي مختلف درآمدي خانوارهاي شهري ايران

هدف از این مطالعه برآورد تابع تقاضا و مقایسه ی انواع كشش های تقاضا برای كالاهای شیر، ماست، پنیر و دوغ در دهك های اول تا دهم درآمدی خانوارهای شهری با استفاده از روش رگرسیون به ظاهر نامرتبط تكراری طی دوره 1392-1363 است. برای نیل به این هدف انواع سیستم های انعطاف پذیر پركاربرد تقاضا مانند مدل AIDS ،CBS ، NBR و رتردام با اعمال آثار عادات مصرفی برای هر یك از دهك ها برآورد شدند و با مقایسه آن ها از طریق تعداد بیشتر ضرایب معنی دار در هر یك از دهك ها، مدل برتر انتخاب گردید. نتایج نشان داد كه تمامی كشش های خود قیمتی در دهك های اول تا دهم خانوارهای شهری مطابق انتظار تئوریك و منفی می باشند. كشش درآمدی كالای پنیر به جز در ده چهارم شهری، بزرگتر از یك بود كه حاكی از لوكس بودن این كالا می باشد. نتایج نشان می دهد كه كشش های متقاطع قیمتی محاسبه شده از گروه های مختلف درآمدی و نحوه ی عكس العمل این گروه ها نسبت به تغییرات قیمت و درآمد متفاوت است. به طوری كه كالاها در بعضی از دهك ها نسبت به هم جانشین و در بعضی دهك ها مكمل یكدیگر بودند. همچنین نتایج حاصل از اعمال ضرایب عادات مصرفی نشان داد كه این ضریب در اكثر معادله ها در سطح 5 درصد معنی دار می باشد بنابراین نادیده گرفتن آثار عادات مصرفی می تواند منجر به ایجاد اریب در برآورد تابع تقاضا و در نتیجه تحلیل نادرست الگوی مصرفی خانوار گردد. از این رو پیشنهاد می شود در مطالعات تحلیل تقاضا در مورد لبنیات برای خانوارهای شهری، اثر عادات مصرفی مورد آزمون قرار گیرد.