كارائي مدل تجربي MPSIAC دربرآوردرسوب آبخيزهاي استان گلستان

اگرچه مدتها است، مدلهای تجربی تخمین مقدار فرسایش و رسوب، بعنوان مناسبترین شیوه برای مطالعه فرسایش خاك، دردنیا مطرح شده اند، ولی تفاوت وضعیت طبیعی كشورهای ابداع كننده این مدلها با سایر نواحی كره زمین فراگیرشدن این مدلها را مشكل ساخته است. ازاینرو باید درهرمنطقه، پس ازبررسیهای كافی، مدلهارابكار گرفت. دراین طرح مدل تجربیMPSIAC درسه حوزه استان گلستان،بررسی وعوامل نه گانه، شیب، زمین شناسی، خاك، نحوه بهره برداری از زمین، پوشش گیاهی، فرسایش رودخانه ای، فرسایش سطحی و اقلیم، در حوزه های یل چشمه،قوری چای رامیان و گرمابدشت استان گلستان مطالعه شده اند.نتایج مطالعات رسوب وآماردبی، تجزیه وتحلیل شده وبانتایج حاصل ازمطالعه درحوزه های یاد شده مقایسه گردید. نتایج طرح نشان می دهد كه مقداررسوب برآوردی به روش MPSIAC بامقادیر اندازه گیری شده درایستگاه رسوب سنجی حوزه آبخیزگرمابدشت،دارای شباهت بسیاربالایی بوده است ولی برای حوزه های رامیان ویل چشمه، این شباهت كم می باشد. با توجه به نتیجه فوق، برای حوزه آبخیز گرمابدشت وحوزه های آبخیز مشابه كه در قسمت جنوب وجنوب غرب استان (زیرحوزه های آبخیز قره سو و قسمتی از حوزه های گرگان رود)كه از نظر فاكتورهای مورد بررسی در این طرح،دارای شرایط مشابهی هستنداین روش قابل استناد بوده وپیشنهاد می شود.

In this research MPSIAC were probed in three typical catchement basins in Golestan Province, and also slope, lithology, soil, land use, vegetation, stream bank erosion, upland erosion, climate and runoff with MPSIAC in subcatchement basins of the province (Yalcheshmeh,Ramian and Garmabdasht )computed and analized rivers’ cediment concentration and discharge data set were compard with the result of the model. In Accordance with this method, amonunt of erosion and depsition in Yalcheshmeh, Ramian and Garmabdasht are high, medium, and low, respectively. estimated deposite with MPSIAC method has very high correlation with measured amounts in the Garmabdasht catchment basin’s hydrometric station, and has low correlation with Ramian and YalChechmeh. With respect to these results, for Garmabdasht watershed and similar watersheds that lie in the southern and south western of the province the MPSIAC method can be used.