سنجش پايداري كالبدي محله شاهد مشهد در برابر زلزله

وقوع بلایای طبیعی نظیر زلزله اغلب زیان های اجتماعی و اقتصادی فراوانی بر انسان و تاثیرات مخربی برسكونت گاه های انسانی باقی گذاشته است. ارزیابی خطرپذیری لرزهای شهرها در مقیاس مناطق و محلات شهری، اولین مرحله از فرآیند مدیریت بحران زمین لرزه میباشد كه میتواند اطلاعات لازم برای بهرهگیری بهینه از منابع و امكانات در دسترس را با هدف كاهش آثار و تبعات مخرب زلزله فراهم سازد. مشهد به عنوانیكی از شهرهای مهم ایران به واسطه قرارگرفتن در منطقه با خطر متوسط لرزه خیزی، از ریسك بالایی برخوردار است و از این نظر سنجش پایداری كالبدی ساختمان های شهری در برابر زلزله كه هدف پژوهش حاضر است، یكی از ضروریات مدیریت شهری می باشد. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از مطالعات اسنادی و بهره گیری از مدل فرآیند تحلیلی سلسله مراتبیAHP به بررسی محله شاهد باجمعیت 15754 نفر در منطقه 10 شهرداری شهر مشهد به عنوان نمونه موردی میپردازد. در این پژوهش سعی براین است تا با بكارگیری شاخص های مختلف كالبدی، عملكردی، جمعیتی و طبیعی و ارزش گذاری معیارهای مرتبط نظیر كیفیت و قدمت ابنیه، نوع سازه، كاربری اراضی، دسترسی به فضای سبز و باز، تراكم جمعیتی و .. ، برآورد مناسبی از پایداری محله شاهد در برابر زلزله با استفاده از داده های مكانی و توصیفی انجام پذیرد و میزان تاثیر هریك از معیارهای مذكور در پایداری كالبدی تعیین گردد. همچنین با استفاده از امكانات تحلیل و نمایشی سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS نقشه پهنه بندی پایداری محله شاهد در برابر زلزله تهیه میشود. نتایج حاكی از این است كه تنها 20 درصد از مساحت ساختمانهای محله شاهد در برابر زلزله پایدار بوده و بخش های شمالی محله بیشترین آسیب پذیری را در زمان وقوع زلزله دارند، در پایان نیز راهكارها و سیاست هایی به منظور پیشگیری، برنامه ریزی مناسب و چگونگی مدیریت بحران در صورت بروز خطر ارائه میگردد