شناسايي معيارهاي طراحي منظر شهري با رويكرد پاسخ دهي محيطي (نمونه موردي: سراي محله جمالزاده)

بسیاری از طراحان شهری بر این باورند كه منظر شهری یكی از عناصر اصلی شهر محسوب می شود، چرا كه در عین زیباسازی شهر می تواند در پاسخگویی به بسیاری از نیازهای بشر نیز راهگشا باشد. ظرفیت پاسخ دهی معماری متأثر از شاخصه های طراحی تأثیر مستقیمی بر حسی منتقل شده از منظر شهر به كاربران و سطح رضایتمندی آنان از حضور در آن خواهد داشت. اما متأسفانه از آنجایی كه كاركرد اكثر مناظر شهری همسویی كمتری در انطباق با نیازهای انسانی دارد، لذا لزوم توجه به این نیازها بسیار حائز اهمیت است. هدف از انجام این پژوهشی، شناسایی و ارزیابی معیارهای طراحی منظر شهری در قالب رویكرد پاسخ دهی محیطی و به دنبال یافتن مؤلفه های پاسخ ده به انسان در طراحی منظر شهری است. روش تحقیقی نیز بر مبنای تحلیل محتوای ادبیات معماری و شهرسازی و سپس تحلیل اكتشافی در ارتباط با منظر شهری، اهداف آن و نیازهای استفاده كنندگان محیط در قالب رویكرد پاسخ دهی بناشده است. روش گردآوری اطلاعات در بخش مبانی نظری پژوهش، كتابخانه ای و در بخش مطالعات میدانی از روش پیمایشی و مشاهده ساده و ثبت اطلاعات استفاده شده است. همچنین جهت بازنمایی بهتر ادبیات موضوع، طراحی منظر سرای محله جمالزاده تهران به عنوان مورد مطالعاتی برگزیده شده است. پس از تجمیع اهداف منظر شهری در تعامل با رویكرد پاسخ دهی، نتایج پژوهش در چهار بعد زیبایی شناسی، كاركردی، حسن مكان 3 زیست محیطی طبقه بندی گردیده است. غیرمعیارهای مستخرج از این ابعاد در بعد زیبایی شناسی شامل وحدت فضاپی، پیوستگی جدارہ بیرونی وغیرہ، در بعد كاركردی شامل تفكیك وضوح عملكردها و عرصه های مختلف، انعطاف پذیری و غیره، در بعد حسی مكان شامل تلاش برای حفظ چهره ویژه از محله، رنگ تعلقی، غنای حسی و غیره و درنهایت در بعد زیست محیطی شامل زیبایی بصری و پیوستگی نسبزینگی درختان و فضای باز 3 پیادهروها می باشند كتے در نمونه موردين به طور اجمالی با استفاده رویكرد تحلیل آماری مورد ارزیابی قرار گرفته شده است.