استحصال آب باران ، راهبردي مناسب براي توسعه باغات و فضاي سبز در اراضي دامنه اي در شرايط اقليمي خشك و نيمه خشك

در شرایط اقلیمی خشك و نیمه خشك حاكم بر گستره كشور و از طرفی وجود اراضی مرتفع و عدم امكان آبیاری غالب اراضی بنا به شرایط كمبود منابع آب كشو ر و یا هزینه زیاد انتقال آب به این اراضی ایجاب می نماید از بارندگیها جهت ذخیره در نیمرخ خاك حداكثر استفاده به عمل آید . در شرایط اقلیمی كشور ما كه میزان تبخیر قابل ملاحظه می باشد بارنگیهایی با عمق كم بلافاصله پس از بارش بصورت تبخیر از دست رفته و از لحاظ تامین آب گیاه جزء تلفات محسوب می شود. در این شرایط میتوان با احداث ریز حوضه های آبگیر در اطراف درختان، رواناب حاصل از آب باران را به پای بوته هدایت و در ناحیه ریشه وادار به نفوذ و ذخیره كرد . در این مقاله سعی شده است با ارائه یك تحقیق موردی اصول و عملیات لا زم برای احداث حوضه های كوچك اطراف درخت به عنوان راهبردی مناسب برای توسعه پایدار كشاورزی و فضای سبز در مناطق خشك و نیمه خشك تبیین گردد . بطوركلی در این روش برای هر درخت یك حوضه آبگیر كوچك جهت تولید رواناب ایجاد میگردد تا آب باران را به پای درخت (منطقه نفوذ و تغذیه نبات ) هدایت و ذخیره نماید . رواناب ذخیره شده می تواند در استقرار و رشد بعدی نهالها موثر واقع شود. نسبت سطح حوضه جمع كننده رواناب به منطقه تغذیه با توجه به نوع گیاه و مقدار بارندگی بین 1:1 تا 1:20 متغیر است . برای افزایش جریان رواناب سطح آبگیر را می توان با مالچ های مختلف طبیعی و مصنوعی از قبیل تخته سنگ، پلاستیك، كاه و گل، غلتك زدن و یا آجر پاره پوشش داد این تكنیك علاوه بر گسترش باغات و فضای سبز در مناطق مرتفع و دامنه ای در بلند مدت موجب برقراری تعادل هیدرولوژیكی و اكولوژیكی خواهد شد . از مزایای دیگر این روش می توان به كنترل فرسایش خاك، جلوگیری از وقوع سیل، ایجاد جریانات زیر سطحی و تبدیل جریانات غیر منظم رودخانهای به جریانهای منظم و مستمر اشاره نمود.

There is ample highland over IRAN that need to be irrigated because of arid conditions of country, shortage of water resources or expensive of water supply operation. In this condition, water-harvesting techniques are recommended to save rainfall in soil profile for using moisture by root of plants during dry season. For this purpose, the microcatchments water harvesting technique, as appropriate way under arid condition help to concentrate of rainfall toward plant and cause to infiltrate of collected water into root zone. In this paper, the principal of the micro-catchments water harvesting technique is explaining by present of results of a research. The shallow conical micro-catchments of 1,0 m radius around the every plant saplings are used to establish it. The catchments surface is lined with different natural or artificial mulches like stone, polythene, straw and mud, compact roller or marble pieces. Ecologic and hydrologic equilibrium on long time is one of the most important of using these techniques. The control of soil erosion and flood, increasing of subsurface flows and turning of irregular flow of rivers to regular and continued flow are the benefits.