بررسي و تحليل مولفه امنيت در شهر اسلامي

امنیت موضوع و دغدغه بسیار مهم و رایج حیات بشری از گذشته های دور تا كنون محسوب می شده و با گذر زمان نه تنها نقش و كاركرد آن كاهش نیافته، بلكه هر روز براهمیت و ابعاد آن نیز افزوده شده است. از طرفی، با رشد سریع جمعیت شهرنشین و درنتیجه گسترش بی رویه شهرها، آنها به مراكز ناهمگن جمعیتی، اقتصادی،اجتماعی وفرهنگی تبدیل شده اند؛ به نحوی كه افزایش و تعمیق شكاف های اقتصادی-اجتماعی،گسترش فقر و حاشیه نشینی، افزایش جرم و جنایت و رشد كم سابقه ناهنجاری های اجتماعی از یكسو و چالش هایی محیطی همچون آلودگی و كمبود منابع آب، آلودگی هوا و ...از سوی دیگر، موضوع «امنیت شهری» را به چالش اصلی برنامه ریزان و مدیران شهری تبدیل كرده است. بر این مبنا، این پژوهش تلاش دارد به بررسی نقش و جایگاه مولفه امنیت در شهر اسلامی بپردازد و با استناد به متون و منابع اسلامی قواعد، اصول و معیارهایی را كه اسلام برای ایجاد شهر و جامعه امن مطرح كرده است مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهد. این پژوهش از حیث ماهیت وروش توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف كاربردی محسوب می شود. یافته های پژوهش مبین آن است كه از منظر اسلام، برقراری امنیت در شهر و جامعه انسانی بسیار مهم تلقی شده است، به طوریكه در قرآن كریم به صراحت از امنیت به عنوان مهمترین عامل زمینه ساز رفاه و فراوانی نعمت یاد شده است و در نهج البلاغه نیز مهمترین وظیفه حاكم اسلامی برقراری امنیت و آرامش در شهرهای اسلامی ذكر شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد دین اسلام در قالب آیات، روایات، احادیث، سنت و...برای ابعاد مختلف شهر اسلامی از جمله مولفه امنیت درجامعه و شهر اسلامی اصول، قواعد و راهكار هایی مشخصی دارد كه تبعیت و اجرای آنها می تواند تضمین كننده امنیت در جامعه شهری و ایجاد «شهر امن» باشد.