اندازه گيري فرسايش خاك در اثر شخم در اراضي ديم با رديابي سزيم _137

این پژوهش با هدف برآورد فرسایش خاك اراضی دیم در اثر ادوات شخم با شیب 11-3 درصد، بافت شنی لوم وزن مخصوص ظاهری kg/m3 1350 با استفاده از سزیم _ 137 اجرا شد. در این آزمایش 16 كرت4*4 متر شامل كرت در جهت عمود برشیب و 8 كرت در جهت موازی شیب انتخاب گردید. در هر كرت مقدار 4 10 *2/7 بكرل بركیلوگرم 137-cs درمساحت 3*0/5 متر تا عمق 0/15 متر توزیع شده و پس از عملیات خاك ورزی از هر كرت 12نمونه خاك، بفواصل 0/5متری با مته نمونه برداری شد. فعالیت سزیم نمونه ها پس از آماده سازی، بوسیله دستگاه آشكارساز گاما، اندازه گیری و مقدار فرسایش خاك برآورد گردید. متوسط مقدار فرسایش خاك در اثر یك بار شخم در جهت موازی شیب با گاو آهن برگرداندار و دیسك به ترتیب 20/1 و 6/49 مجموع 26/59 و R2=0/93 و برای شخم عمود بر شیب به ترتیب3/54 و 1/23 مجموع 4/77 و R2=0/60 تن در هكتار بوده است. نتایج نشان می دهد فرسایش خاك ورزی در جهت شیب 5/57 مرتبه بیشتر از شخم عمود بر شیب است. بمنظور كاهش تلفات و هدر رفت خاك، حفظ حاصلخیزی و توان تولیدی خاك شخم عمود بر جهت شیب الزامی است

objective of this research were to investigate of tillage on soil erosion on dry lands (3- 11% slopes) sandy loam textuer, bulkdesity 1350 kg/m3 by using Cs137 as a tracer.In this study eight plots were chosen parallel to the slope and 8 plots were chosen perpendicular to the slope. Cs-137 (2,7×104Bq/kg) was distributed uniformly on a 0,5 ×3m to 0,2m depth in a plot.Tillage operations (moldboard plow, disk and planter) were done on the plot in separate stage. After the tillage operations, 12 soil samples on (0,5m distances on each plots were collected by a core sampler.The 137 Cs activity of soil samples was determined by gamma ray spectrometer and estimated soil erosion. After primary and secondary operations, soil losses was estimating in parallel direction to the slope(20,1, and 6,49, R2=0,93) and in perpendicular direction to the slope, (3,54 and 1,23, R2=0,60) ton.h-1,y-1 respectively. Soil erosion in parallel direction to the slope was 5,57 times higher than in perpendicular direction to the slope.The rate soil losses was 26,59.ton. h-1.y-1 , that is very significant in long time. Thus , the best way to plow slopes of any steepness is across the slope with furrows being turned only up ward.