مطالعه روشهاي كنترل رسوب در مخزن ذخيره نيروگاههاي جرياني با عملكرد پيك (مطالعه موردي نيروگاه جرياني دز 1)

در استفاده از منابع آب ، طراحی سازه های آبی و بهینه نمودن بهره برداری از مخازن ، به مسئله رسوبگذاری و عواقب ناشی از آن اهمیت ویژه ای داده می شود . در مطالعات مربوط به مخازن ، بویژه در نیروگاههای برقابی جریانی كه به صورت پیك كار می كنند ، بدلیل حجم محدود مخزن ذخیره ، این فاكتور در اولویت خاص قرار دارد .در این مقاله مكانیزم رسوبگذاری، عوامل موثر در آن و نحوه كنترل رسوبات وارده به مخزن نیروگاههای برقابی جریانی با عملكرد در زمان پیك مورد بررسی قرار می گیرد و میزان كارآ یی روشهای مختلف مانند جلوگیری از ورود رسوبات ، كاهش رسوبزایی حوضه آبریز، كاهش نشست رسوب در مخازن، تخلیه رسوب نهشته شده در مخزن، جایگزین نمودن حجم پر شده از رسوب در نیروگاه جریانی دز 1 به عنوان مطالعه موردی ، ارزیابی می شود. نتایج حاكی از آنست كه در نیروگاههای جریانی با عملكرد پیك چنانچه حجم مخزن موردنیاز كم باشد ، تعبیه مخزن در مسیر انتقال در صورت وجود توپوگرافی مناسب گزینه ارجح در استحصال حجم تنظیمی می باشد . اولویت دوم ، تامین حجم تنظیمی با تعبیه سرریز دریچه دار است . در نیروگاه جریانی دز 1، با توجه به شرایط موجو د، این نوع سازهبرای تامین حجم مخزن تنظیمی تعبیه شده و برای دستیابی به ضریب اطمینان بالاتر از تونلهای كنارگذر استفاده شده است.

Sedimentation in reservoirs and itʹs complication are important in using of water resources, Design of Hydraulic Structures and optimization of Reservoir Operation. It is more important in Run of River hydropower plant on Peak power consumption, because of low volume of itʹs reservoirs. In this paper, it have been studied sedimentation mechanism, effective factors on sedimentation, control of sedimentation in reservoirs of peak hydropower plant. Also, it have been analyzed effect of different methods in control of sedimentation in reservoir of Dez1 hydropower plant. These methods consist of decreasing of sediment in watershed, decreasing of sedimentation in reservoirs, desilting of reservoirs and replacing of dead volume.Results show in hydropower plant, if needed volume of reservoir is low, it is better that we donʹt consider reservoir in river. In these cases we should have a suitable topography in conveyance system path. in second stage, If needed volume is high or topography isnʹt suitable, for providing of needed volume, we should use gated spillways, in Dez1 Hydropower plant, gated spillway have been used. Also for more safety factor, we design a bypass tunnel to transmit turbidity flow from reservoir to downstream.