كاهش هزينه هاي كشت درون شيشه اي باجايگزيني نمك هاي نانودرراستاي تجاري سازي اين تكنيك درايران

كشت و كار برخی گیاهان در شرایط برون‌ شیشه‌‌ای و مزرعه به دلیل شرایط سخت تولید، كاهش عملكرد ناشی از شیوع آفات و بیماری‌های ویروسی و قارچی و سایر عوامل، مشكل و در بعضی موارد مقرون به صرفه نیست. به همین منظور طی چند دهه اخیر استفاده از روش‌های بیوتكنولوژی به ویژه روش كشت درون شیشه‌ای افزایش یافته است این علم در تولید ارقام جدید، تكثیر گیاهان سخت ازدیاد و همچنین در حفاظت از گونه‌های نادر و كم یاب و در حال انقراض نقش كلیدی داشته است. اما برای نكته بتوان از این تكنیك در سطح تجاری برای هر گیاه استفاده كرد، نیاز به آزمون و خطا دارد كه این مرحله در‌آزمایشگاه‌های تحقیقاتی انجام می‌شود. ولی روند پیشرفت و گسترش این تكنیك به خاطر هزینه بالای مواد اولیه با سرعت آهسته‌تری پیش‌ می‌رود. به همین منظور در این پژوهش به منظور كاهش هزینه محیط‌های كشت آماده در راستای تجاری‌سازی این تكنیك در داخل كشور، در آزمایشس اولیه و مقدماتی، از یك تركیب مختلف نمك‌های نانو به عنوان محیط جایگزین و مقرون به صرفه استفاده شد. در طی این بررسی در تیمار اول تركیبی از نمك‌های نانو (پتاسیم 23٪ كلسیم 14٪ منیزیوم 6٪ فسفر 18٪ نیتروژن 25٪ و سوپرمیكرو 11 عنصره) به عنوان غلظت پایه استفاده شد ودر تیمارهای دوم تا ششم به ترتیب از غلظت‌های 5/0، 25/0، 05/0، 02/0، 01/0 برابر غلظت پایه استفاده شد. هم‌چنین محیط كشت MS به عنوان محیط كشت شاهد در نظر گرفته شد. ریز نمونه‌های برگی بنفشه افریقایی saintpaulia ionatha در تیمارهای ذكر شده كشت شد و میزان نكروز شدن و برآورد هزینه‌های هر تیمار محاسبه شد. در پایان ازمایش نتایج نشان داد كه تیمار پنجم با انگیزش كالوس و تورم بافت جهت تولید شاخساره، بهترین عملكرد را داشت كه هیچ گونه نكروزه شدن بافت در اثر مسمومیت در آن مشاهده نشد. هم‌چنین میزان كاهش هزینه‌ها به میزان 3600 برابر در صورت جایگزینی این تیمار با محیط كشت آماده MS فراهم می‌شود.