طرح منظر راه: مروري بر ضوابط بين المللي

مهم ترین نقش شبكه راه های هر كشور، برقراری ارتباط آسان و سریع بین شهرها، آبادی ها و مراكز تولید و تجارت است. به همین دلیل، شبكه راه های كشور یكی از مهم ترین عوامل رونق اقتصادی محسوب می شود كه نقشی كلیدی در تبادل كالا و خدمات و ایجاد اشتغالی ایفا می كند. ازاین روی، بااینكه در طراحی راه ها و آزادراه ها اصول مهندسی راه، نخستین ملاك عملی است، امّا امروزه، به طراحی منظر راه نیز توجه جدی می شود. این امر بدان علت است كه مناظر یكنواخت و نازیبا موجب خستگی رانندگان و در نتیجه كاهش ایمنی در تردد می شود. در بسیاری نقاط نیز راه خود عمل تخریب محیط و زیبایی چشم اندازهای طبیعی می شود كه تأثیر آنگاه جبران ناپذیر است. از سوی دیگر، راه هایی كه از منظر جذاب برخوردارند، خود به مقصد گردشگری یا بخشی از مقصد گردشگری بدل و در نتیجه، موجب افزایش درآمد گردشگری و ایجاد اشتغال در كشور خواهند شد. از این گذشته، راه های هر كشور نشان از هویت ملی و فرهنگ آن كشور دارند، چنانكه راههایی كه از مناظر جذاب برخوردارند به نوبه خود موجب افزایش اعتبار برای كشور می شوند. بااینحال، توجه به منظر راه ها پیشینهای دراز ندارد و در اغلب كشورهای جهان، اقدامات جدی در این زمینه از اواخر قرن بیستم و بیشتر از آغاز قرن بیست و یكم مشاهده میشود. هدف این مقاله مروری بر ضوابطی است كه در كشورهای جهان به منظور بهسازی راه های موجود در كشور و زیباسازی مناظر راه های جدیدالاحداث تصویب و اجراشده است. نتایج این بررسی به ارائه چهارچوب پیشنهادی برای تدوین ضوابط ملی منظر راههای ایران منجر خواهد شد.