شهر اسلامي و چشم انداز آينده آن از ديدگاه مكتب هاي جغرافيايي

مقایسه شهرهای جهان اسلام با گذشته، نشان می دهد در ایام حاكمیت اسلام، شهرهای اسلامی نیز بازتابی از روابط اقتصادی-اجتماعی و ارزش های فرهنگی اسلامی بوده اند و خصوصیات كالبدی شهر نیز نمایشگر این ارزش ها بوده است. لیكن در زمان حاضر، كمتر شهری را می توان یافت كه بتواند به عنوان یك شهر اسلامی تلقی شود. بعضی محققان در این ارتباط اظهار داشته اند كه امروزه باید به عوض شهر اسلامی از شهر مسلمانان سخن بگوئیم. در تحلیل چگونگی این تغییر عمده در هویت شهرهای اسلامی، مكاتب و دیدگاه های جغرافیایی، هر كدام نقطه نظرهای خاصی دارند كه می تواند به راهكارهای خاصی نیز منجر گردد. از آنجا كه در میان محققانی كه شهر اسلامی را موضوع تحقیق خود قرار داده اند، كمتر به این مسئله پرداخته اند، در این مقاله سعی شده است دیدگاه برخی مكاتب جغرافیایی در ارتباط با عوامل اصلی تاثیرگذار در تحولات شهری و راهكارهای تحقق ایده ی شهر اسلامی، مورد بررسی قرار گیرد. در این تحقیق، شهر اسلامی به عنوان متغیر وابسته، و نظام اقتصاد لیبرالیستی به عنوان مهمترین متغیر مستقل در نظرگرفته شده است.