مؤلفه هاي ژئوپليتيكي موثر كشورهاي پيرامون در تدوين استراتژي توسعه پايه آمايش سرزمين كشور

از آغاز پيدايش تفكر آمايش سرزمين در محيط برنامه ريزي و تصميم گيري كشور تلقي هاي متعددي از معنا، ماهيت، كاربرد و جايگاه آن در نظام تصميم گيري وجود داشته است. تا به حال مضامين مختلفي نظير بهره وري از سرزمين، سازماندهي فضايي اقتصادي (توزيع جمعيت و فعاليت در س رزمين)، توسعه كالبدي و فيزيكي و تصوير سازي دراز مدت توسعه ملي براي آمايش سرزمين طرح شده است. از جنبه كاربرد و جايگاه آمايش سرزمين در نظام تصميم گيري نيز بنا بر شرايط، نيازهاي متنوع و وسيعي شمرده شده است: براي حفاظت و كنترل منابع طبيعي و محيط زيست، براي تمركززدايي، مديريت سرزمين و تقسيمات كشور، براي منطقه اي كردن برنامه هاي ميان مدت ملي و هدايت روندهاي توسعه شهري، منطقه اي و ملي، براي ايجاد تعادل بين مناطق مختلف كشور، براي يكپارچه سازي مناسبات اقتصادي و اجتماعي مناطق مختلف كشور. در اين دوره مطالعات، با مرور و ارزيابي تجارب قبلي برنامه ريزي و مطالعه ديدگاه ساير كشورها و تحليل شرايط قبلي و چشم انداز پيش رو، آمايش سرزمين به عنوان فرآيند ديدگاه سازي درازمدت توسعه مد نظر قرار گرفته است زيرا جامع نگري و كل گرايي از آغاز جزء خصوصيات اصلي آمايش سرزمين شمرده شده است. فضا عرصه تجلي و انعكاس تصميمات و واكنش هاي اقتصادي و اجتماعي است. مفاهيم ذهني در برخورد با واقعيات جنبه عيني يافته و قابل درك و ارزيابي مي شوند. در اين رويكرد اصول و معيارهاي آمايش سرزمين با رعايت مسايل ژئوپليتيكي، امنيتي، اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، زيست محيطي و مديريتي مطرح و تنظيم شد. به طوريكه شاخص هاي پيراموني تأثيرگذار در توسعه پايه آمايش سرزمين ايران را با رويكرد به آينده جهان، موقعيت منطقه خاورميانه، ساختار فرهنگي، هويت ملي، امكانات و پتانسيل هاي توسعه در سرزمين ايران مورد مطالعه قرار تا در مطالع ات آمايش سرزمين لحاظ شود. اين تغيير رويكرد كه برمبناي نظريه يا توسعه ملي است مي تواند در برنامه هاي بلند مدت كشور و چشم انداز آتي كشور لحاظ شود. باتوجه به وضعي ت فعلي جهان، بدانيم به كجا مي رويم؟ كجا هستيم؟ ما كه هستيم؟ كه بايد بشويم؟ درچه وضعيتي هستيم؟ و چه داريم؟ و چه كمبودهايي داريم؟