پيش درآمدي بر ادبيات داستاني زندان

داستان های زندان ریشه در تاریخ معاصر ایران دارد، تاریخی كه بر برهه ای از زمان دلالت دارد و نمودهایی از آن در قالب داستان به نمایش درآمده است. به واقع این داستان ها، معنای واقعی خود را از اجتماع كسب می كنند ودر پی آن هستند تا از فشار استبداد سیاسی بكاهند و پرده از نظام سردمداری بردارند و واقعیت ها را آن گونه كه هست برای عموم مردم نمایان سازند این نویسندگان قشر تحصیل كرده جامعه ای خفقان زده هستند كه اجازه تام نیافته اند و در پی برقراری عدالت از دست رفته قلم میزنند. این داستان ها، داستان های سیاسی هستند كه رسالت نوینی را به دوش می كشند و سیاست بر بسیاری از این آثار سایه افكنده است و آن ها را تحت الشعاع خود قرارداده است. ادبیات داستانی زندان خصوصیات مبارزه جویانه و ناسازگاری نویسنده را با اوضاع و احوال حاكم بر ایران نشان می دهد. بزرگ علوی اولین نویسنده ای است كه پایه ی ادبیات داستانی زندان را گذاشت؛ پیش از او از این نوع داستان در ادبیات داستانی ایران وجود ندارد. وی با انتشار دو كتاب «ورق پاره های زندان» و «پنجاه و سه نفر» در سال های ۱۳۲۰ و ۱۳۲۱ پس از آزادی از زندان، ادبیات زندان را بنیان گذاشت و در ادوار بعد جایگاه ویژهای درمیان نویسندگان ایرانی برای خود باز می كند.