معرفي و مقايسه سه روش محاسبه ارزش اقتصادي آب - مطالعه موردي استان كرمان

محدودیت های كمی و كیفی منابع آب و هزینه های بالای تامین آب قابل استفاده در بخش كشاورزی سبب شده تا از یك سو آب به عنوان یك كالای اقتصادی مطرح شود و از سوی دیگر مدیریت مصرف و تقاضای آب بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد . بدیهی است كه تعیین ارزش واقعی آب به عنوان یك كالای اقتصادی می تواند تاثیر به سزایی در مدیریت مصرف آب د اشته باشد. متاسفانه اكثر روش هایی كه امروزه برای تعیین ارزش آب به كار می روند از كارآیی لازم برای تعیین ارزش واقعی آب برخوردار نیستند. در این روش ها بر خلاف وابستگی قیمت آب به عوامل متعدد همانند نوع محصول، مساحت تحت كشت و روش های آبیاری، تنها یكی از این عوامل مبنای قیمت گذاری قرار می گیرد. در تحقیق حاضر سه روش قیمت گذاری بر اساس مساحت، قیمت گذاری حجمی و قیمت گذاری به صورت درصدی از درآمد خالص برای طرح توسعه كشاورزی دو منطقه قوچ آباد و چاه نارنج در استان كرمان مورد بحث و بررسی قرار گرفت. برای این بررسی ها یك دوره 25 ساله در نظر گرفته شد و تمامی هزینه ها، درآمدها و ارزش آب با توجه به نرخ بهره به روز شد و راندمان اقتصادی و سود خالص طرح برای هر روش استخراج شد. نتایج نشان داد كه استفاده از روش قیمت گذاری بر اساس مساحت بر دو روش دیگر ارجحیت دارد هم چنین روش قیمت گذاری بر اساس درصدی از درآمد به علت عدم تاثیر پذیری از عواملی چون محصول، مساحت تحت آبیاری و هزینه ها روش مناسبی نمی باشد. روش های قیمت گذاری بر اساس مساحت و حجمی به علت تك بعدی بودن از دقت كافی برخوردار نیستند و بهتر آن است كه از روش های تركیبی با مبناء اصلی مساحت استفاده شود.