جايگاه پژوهش انتقادي در بررسي هاي تربيتي

هابرماس متولد ۱۹۲۹ و استاد دانشگاه فرانكفورت، ارائه دهنده روش انتقادی فرارونده و مثبت می باشد. پژوهش انتقادی هابرماس، با كشف تضادها و تناقض های موجود در موقعیت به مشخص كردن دلایل و عوامل پنهان پرداخته و سپس با نقد ایدئولوژی و افشاگری به رفع تناقض ها و رهایی بخشی منجر می شود. این نوع پژوهش كاربرد زیادی می تواند در آموزش و پرورش بخصوص در حوزه مطالعات برنامه درسی، ارائه و معرفی روش های تفكر و اندیشیدن و روش های تدریس داشته باشد. هدف از انجام این مطالعه، تحلیل اندیشه ها و مفروضه های فكری یورگن هابرماس در خصوص پژوهش ترییتی از نوع انتقادی و مراحل اجرای آن و تاثیر آن بر تربیت می باشد. در این مطالعه سعی شده است با رویكردی كیفی با مراجعه به آثار و منابع معتبر به مطالعه و بررسی و تحلیل اندیشههای هابرماس و تأثیر آن در تعلیم و تربیت پرداخته شود. هابرماس، وظیفه اساسی و عملی نظریهپردازی انتقادی را در وهله نخست كمك به كسانی می داند كه از آگاهی كاذب رنج می برند. نظریه انتقادی هابرماس تاثیر شگرفی در تعلیم و تربیت داشته و در توانمندسازی فكر افراد و نقد عناصر تعلیم و تربیت در حوزه های مختلف تربیتی موثر بوده است. این نظریه در به زیر سوال بردن اندیشه و باورهای تربیتی كه بصورت مجموعه سازمان یافته كنش های تربیتی را هدایت می كنند كارایی اساسی دارد. هابرماس پیش شرطهای اجرای پژوهش انتقادی را در فهمپذیری، صمیمیت، وفاداری، پایبندی و توجیه پذیری می داند كه از طریق كشف تضادها و تناقض ها و مشخص كردن علت ها و عوامل پنهان به نقد ایدئولوژی وافشاگری پرداخته و در نهایت به رهایی بخشی ختم می شود.