واقعيت مجازي و افق هاي پيش رو در فرآيند طراحي معماري و احياء پايدار بناهاي تاريخي

بی گمان تمامی عوامل دخیل در پایداری، قابل ارزیابی در فرآیند طراحی نبوده و پایداری یك بنا، همواره در برگیرنده جنبه های پنهانی است كه خود را پس از ساخت و بهره برداری از بنا آشكار می نمایند. معماران و طراحان همواره در فرآیند طراحی سعی در پاسخگویی به بخشی از این جنبه ها، با تكیه بر تجربیات و پیش فرض های خود بوده اند. این در حالی است كه چنین رویكردی همیشه پاسخگوی نیازهای طراحی نبوده و چه بسا بناهایی كه با در نظر گرفتن بسیاری از پیش فرض های پایداری، نه تنها به هدف خود نائل نشده اند، بلكه هزینه های مالی و زیست محیطی فراوانی را نیز در پی داشته اند. همچنین در حوزه حفاظت از بناهای تاریخی نیز گاها شاهد آن بوده ایم كه با اعمال كاربری های نامناسب و طرح احیاء ناموفق نه تنها به هدف اصلی كه همان حفاظت از بنا بوده است ، دست نیافته ایم بلكه بنای تاریخی را در سراشیبی ناپایداری هدایت نموده و آن را در شرایط نابودی قرار داده ایم . در این مقاله برآنیم با معرفی واقعیت مجازی بعنوان ابزاری جهت ورود انسان به محیط طراحی شده، قبل از ساخت، بتوانیم جنبه های پنهان و آشكار تعامل انسانمحیط را در فرآیند طراحی معماری مورد ارزیابی قرار دهیم. در اینصورت به طراحان این امكان داده خواهد شد كه بهره برداران طرح را از طریق فناوری واقعیت مجازی نفوذ پذیر به محیطی وارد كنند كه برای آنها طراحی شده و قرار است در آینده در آن زندگی نمایند. فضایی كه هرچند واقعی نیست ولی تمامی شرایط محیط واقعی را داراست.در این فضا بهره برداران در تعاملی بی واسطه قادر به مداخله در محیطی كه در آن واقعند می باشند. بی گمان آشنایی معماران با دستاورد های فناوری واقعیت مجازی و بهره گیری از آن در ارزیابی طرح در فرایند طراحی، دستیابی به معماری پایدار را هموارتر می نماید. این فناوری همچنین در حوزه حفاظت از بناهای تاریخی این امكان را در اختیار ما قرار می دهد كه قبل از اعمال كاربری مورد نظر به منظور احیاء بناهای تاریخی ، در محیطی مجازی به ارزیابی میزان انطباق قابلیت های كالبدی بنای تاریخی و كاربری پیشنهادی از جنبه های متفاوت خصوصا كیفیت و نحوه تعامل بهره برادران با بنا پرداخته و نتیجه را قبل از اعمال كاربری مشاهده نماییم . آنچه پیش روست، نتیجه مطالعات كتابخانه ای، بر روی واقعیت مجازی بعنوان یك رسانه و تاثیرات آن بر فرآیند طراحی محیط های انسان ساخت است و هدف بررسی زیرساختها و نحوه ایجاد دنیای مجازی نمی باشد.