بررسى پديده نشست زمين تحت تأثير افت سطح آبهاي زيرزمينى مطالعه موردي: دشتهاي مهم استان سمنان

چكيده نشست منطقهای زمین در اثر برداشت بیرويه آب زيرزمینی در مناطق مختلفی از جهان و دشتهای زيادی از ايران گزارش گرديده است. نشست و فرونشینی تدريجی و يا ناگهانی سطح زمین پديدهای است كه تحت تأثیر تحولات طبیعی و مصنوعی صورت میگیرد. صدمات ناشی از اين نوع ريزشها گاه میتواند فاجعهبار باشد. استان سمنان دارای اقلیمی نیمه خشك تا خشك میباشد. منطقه سمنان بهدلیل همجواری با تهران و موقعیت خاص، از چشمانداز ويژه اقتصادی و صنعتی برخوردار است. در دو دهه اخیر، توسعه سريع كشاورزی و صنعت، همراه با رشد سريع جمعیت و افزايش نیاز آبی، باعث استحصال بیرويه و افت سطح آب زيرزمینی در اين منطقه شده است. 0 متر سطح آبهای زيرزمینی، همراه با كسری مخزن به میزان 111 / برداشت از سفرههای آب زيرزمینی سبب افت سالانه حدود 66 میلیون متر مكعب گرديده است. افت ممتد سطح آبهای زيرزمینی موجب شده تا دشتهای استان در زمره دشتهای بحرانی ايران قرار گیرند. در اين راستا، پديده فرونشست سطح زمین ناشی از افت سطح آبهای زيرزمینی در بخشهای غربی و جنوبی به طور محسوسی مشاهده میگردد. پیامدهای جبرانناپذير بحران آب عبارتند از: بالا رفتن هزينه پمپاژ آب، شور شدن آبهای زيرزمینی، نشست زمین، ايجاد شكافها در سطح دشتها و مشكلات زيستمحیطی. در اين مقاله، ارتباط افت سطح آب زيرزمینی و وقوع پديده فرونشست منطقه- ای سطح زمین، به همراه علل و سازوكار تشكیل شكافها در دشتهای سمنان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. واژه های كليدی افت سطح آبهای زيرزمینی، نشست زمین، خشكسالی،